ارزیابی شاخص‌های تحمل و رقابت 18 ژنوتیپ گندم با علف‌های‌هرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

انتخاب ارقام با توانایی رقابت بالا اهمیت زیادی در مدیریت تلفیقی علف‌های‌هرز دارد.  این آزمایش به‌منظور مطالعه شاخص‌های تحمل و رقابت 18 ژنوتیپ گندم در شرایط رقابت و عدم رقابت با علف‌های‌هرز در شرایط طبیعی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص‌های تحمل و رقابت در ژنوتیپ‌های گندم تفاوت معنی‌داری داشتند.  شاخص اختلاف عملکرد در شرایط رقابت و عدم رقابت ژنوتیپ‌ها بین 3/110 تا 0/915 کیلوگرم در هکتار بود. اکثر شاخص‌های تحمل از جمله شاخص میانگین، شاخص میانگین‌هارمونیک و شاخص‌ تحمل علف‌های‌هرز در ژنوتیپ N-80-19 و الوند بیش از سایر ژنوتیپ‌های و در ارقام دبیرا و طوس کمتر از سایر ژنوتیپ‌ها بود. در بین شاخص‌های تحمل شاخص‌ تحمل علف‌های‌هرز و توانایی رقابت علف‌های‌هرز در گروه‌بندی ژنوتیپ‌های گندم از نظر تحمل علف‌های‌هرز کارایی بیشتری داشتند. شاخص رقابت در ژنوتیپ C-85-9 و الوند بیش از سایر ژنوتیپ‌های گندم بود. نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که ارقام گندم توانایی رقابت مختلفی در برابر علف‌های‌هرز دارند و از این تفاوت‌ها می‌توان در برنامه‌های مدیریت غیرشیمیایی علف‌های‌هرز استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Weed Tolerance and Competition Indices of 18 Wheat Genotypes

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Mohammaddoust Chamanabad
  • Mahpare Bakhshi
  • Ali Asghari
  • shiva Mohammad nia
چکیده [English]

Choosing varieties with high weed competitiveness is important in integrated weed management (IWM). This experiment was carried out in order to study weed tolerance and competition indices of 18 wheat genotypes under natural weed interference or without interference at the research field of agricultural faculty, University of Mohaghegh Ardabili, during 2010-2011 growing season. Significant differences were found in the indexes of wheat genotypes. Stress tolerance index of genotypes was between 110.3 to 915.0 kg ha-1. More tolerance indices such as Mean Productivity, Harmonic index and Weed Interference Tolerance Index were higher for N-80-19 and Alvand genotypes and lower for Dabira and Toos than others. Among the tolerance indices, weed interference tolerance index (WITI) and ability of weed competition (AWC) were more efficient to classify wheat genotypes to weed tolerance. Alvand and C-85-9 genotypes had the highest competitive index (CI). This finding can be used for non-chemical weed management programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competitive ability
  • non-chemical weed management
  • wheat cultivar
Abiri, R., Zebarjadi, A. R., Ghobadi, M., Kafashi, A. K. and Atabaki, N. 2012. Identification of barley promising and improved varieties of drought tolerant in Kermanshah. Iran. J. Crop Sci. 43: 175-188. (In Persian with English summary).
Baghestani, M. A. and Zand, E. 2004. Study of competitive ability of winter wheat (Triticum aestivum) genotypes against weeds with attention to Goldbachia laevigata DC and Avena ludoviciana Dur in Karaj. J. Plant Pest and Disease. 72: 1-21. (In Persian with English summary)
Bouslama, M. and Schapaugh, W. T. 1984. Stress tolerance in soybean. I. evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Sci. 24: 933-937.
Christensen, S. 1995. Weed suppression ability of spring barley varieties. Weed Res. 35: 241-247.
Farbodnia, A., Baghestani, M. A., Zand, E. and NurMohammadi. 2009. Evalution of competitive ability of wheat cultivars (Triticum aestivum L.) in contrast Fhrz against Daphnia (Descurainia Sophia). J. Plant Protect. 23: 74-81. (In Persian with English summary).
Fernandez, G. C. J. 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance. Pp. 257-270. Proceedings of the International Symposium on Adaptation of Vegetables and other Food Crops to Temperature and Water Stress. AVRDC, Shanhua, Taiwan.
Fischer, R. A. and Maurer. R. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivar. I. Grain yield responses. Aust. J. Agric. Res. 29: 897-912.
Jabbari, H., Akbari, G. A., Daneshian, J., Alahdadi, I. and Shahbazian, N. 2008.Utilization ability of drought resistance in sunflower (Heliantus annus L.) hybrids. EJCP. 1: 1-17. (In persian with English Summary).
Jalalifar, S., Moosavi, S. S., Abdollahi, M. R., Chaichi, M. and Mazaherylaghab, H. 2012. Evaluation of tolerance to drought stress in some bread wheat cultivars using old and new indices. Plant Produc. Techno. 12: 15-26. (In persian with English summary).
Jordan, N. 1993. Prospects for weed control through weed suppression. Ecol. Appli. 3:84-91.
Ledent, J. F. and Moss, D.N. 1979. Relation of morphological characters and shoot yield in wheat. Crop Sci., 19: 445-451.
Lemerle, D., Verbeek, B. and Coombes, N.E. 1996. Intraction between wheat (Triticum aestivum L.) and diclofop to reduce the cost of annual ryegrass (Lolium rigidum) control. Weed Sci. 44: 634-639.
Nemati, M., Asghari, A., Sofalian, O., Rasoulzadeh, A. and Mohammaddoust H. R. 2012. Effect of water stress on rapeseed cultivars using morpho-physiological traits and their relations with ISSR markers. J. Plant Physio. Bree. 2: 55-66.
Quarrie, S. A., Stojanovic, J. and Pekic, S. 1999. Improving drought tolerance in small-grain cereals: A case study, progress and prospects. Plant Growth Regul. 29: 1-21.
Richards, R. A. 1996. Defining selection criteria to improve yield under drought. Plant Growth Regul. 20: 157-166.
Rosielle, A. I. and Hamblin, J. 1981. Theoretical aspect of selection for yield in stress and non-stress environment. Crop Sci. 21: 943-946.
Sio-Se Mardeh, A., Ahmadi, A., Poustini, K. and Mohammadi, V. 2006. Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditions. Field Crop Res. 98: 222-229.
Zand, E., Koochaki, A., Rahimiyan Mashadi, H., Deihimfard, R., Soofizadeh, S. and Nassiri Mahallati, M. 2004. Studies on some eco-physiological traits associated whit competitiveness of old and new Iranian bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars against wild oat (Avena ludoviciana). Iran. J. Crop Res. 1: 1-17. (In Persian with English summary)