ارزیابی اثرات روش کاشت و کاربرد کودهای نیتروژن و فسفر در مدیریت علف های هرز گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مشهد

چکیده

به منظور بررسی روش‌های مختلف کاشت و کاربرد کود بر مدیریت علف‌های هرز گندم در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل روش کاشت گندم در دو سطح (کاشت یک ردیفه در ردیف‌هایی به فواصل 30 سانتی متر و کاشت دو ردیفه در طرفین پشته هایی به فواصل 60 سانتی متر) به عنوان کرت‌های اصلی و روش کاربرد کودهای نیتروژن و فسفر در دو سطح (کاربرد نواری به صورت قرار دادن کود به فاصله 5 سانتی متر از گیاه زراعی و در عمق 10 سانتی متری زیر بذر و کاربرد سراسری به صورت پاشش یکنواخت کود در سطح زمین و اختلاط سطحی آن  با خاک) به عنوان کرت‌های فرعی بودند. در این آزمایش برای کود فسفر از منبع سوپر فسفات به مقدار 150 کیلوگرم در هکتار بصورت پیش کاشت و مخلوط با خاک و برای نیتروژن از منبع اوره با 46 درصد ازت به مقدار 200 کیلوگرم در هکتار در دو مرحله قبل از کاشت (50 درصد) و اوایل ساقه‌دهی(50 درصد) استفاده شد. بر اساس نتایج آزمایش روش کاربرد کود و روش کاشت گندم تاثیر معنی‌داری بر افزایش عملکرد گندم و کاهش رقابت علف‌های هرز داشت. بطوریکه روش کاشت دو ردیفه، وزن خشک علف‌های هرز را نسبت به کاشت یک ردیفه به میزان 25 درصد کاهش و عملکرد دانه و زیست توده گندم را به ترتیب به میزان 60 و 30 درصد افزایش داد. کاربرد نواری کود فسفر و نیتروژن در مقایسه با کاربرد سراسری آنها، به ترتیب سبب کاهش معنی‌دار زیست توده علف‌های هرز به مقدار 46 و 53 درصد شد و عملکرد دانه گندم را به ترتیب 22 و 33 درصد افزایش داد. اثرات متقابل روش کاشت و روش کاربرد کود فسفر و نیتروژن نشان داد که کاربرد کودها به صورت نواری و کاشت گندم به صورت دو ردیفه بیشترین تاثیر را در بهبود علمکرد گندم و کاهش تداخل علف‌های هرز با آن داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، به نظر می‌رسد اصلاح روش‎های تغذیه گیاهی به همراه تغییر در روش‌های کاشت می‌تواند نقش مهمی در افزایش کارایی مصرف  کودها و مدیریت علف‌های هرز داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Single- vs. Twins- Row Systems and Application Methods of Fertilizer in Wheat Weeds Management

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Izadi darbandi
  • Mohammad Rashed
  • Masoumeh Dehghan
چکیده [English]

Nitrogen and phosphoruse are the most important elements, having the most proportion in fertilizers application. Weeds are the main important factors in reducing crop fertilization use efficency. So fertilization management in weed infected fields, is important method in integrated weed management and increasing fertilizer use efficency. In ordet to investigation the effects of sowing methods, nitrogen and phosphorus application methods in wheat weeds management, an experiment was performed as split plot, based on randomized completely block design with three replications at research farm, faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, in 2009. Treatments included, wheat sowing methods (single row with 30 cm distance and twine row on 50 cm width ridges) as main plots and nitrogen and phosphorus application methods (Broadcast and Band) as sub plots. In this experiment, phosphorus and nitrogen sources for fertilization were super phosphate triple (150 kg ha-1) applied before wheat sowing and incorporated with soil and urea (200 kg ha-1) respectively, applied in 2 phases (pre plant 50 %) and near wheat shooting (50 %). Results showed that the effect of fertilizers application methods and wheat sowing methods were significant (p≤0.01) on wheat yield increasing and reducing weeds-wheat competition. Wheat twine row sowing method reduced weeds biomass for 25% compared wheat single row sowing method and increased wheat seed yield and biomass for 60% and 30% respectively. Phosphorus and nitrogen band application reduced weeds biomass for 46% and 53% respectively and increased wheat seed yield for 22% and 33% compared to their broadcast application. The effects of wheat sowing method×phosphorus and nitrogen application methods interactions, showed that the fertilizers band application and wheat twine row sowing method were the best methods in wheat yield improvement and reducing wheat-weeds interaction. These results show that modifying fertilization methods and wheat sowing method can have important role in fertilizers use efficiency and improving weeds managements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition
  • fertilizer management
  • biomass
  • wheat yield