Phenology of hedge parsley (Torilis arvensis) based on growing day degree in Kermanshah

Document Type : Research Paper

Authors

Department of Production Engineering and Plant Genetics, Faculty of Science and Agriculture Engineering, Razi University, Kermanshah, Iran.

Abstract

Hedge parsley(Torilis arvensis)is an annual weed from Apiaceae family, which is considered as a weed of summer crops in Iran. This experiment was conducted to investigate the phenology of this weed at the research farm of the Faculty of Agriculture, Razi University of Kermanshah. Weed seeds were cultivated every two weeks from February 21, 2018 to May 1, 2018. The phenological stages were recorded from emergence to the end of seeding stage, including emergence, stemming, flowering and starting and completing the seeding. At the end of the experiment, the period of each phenological stage was calculated based on the day and the growing degree day. The results showed that the shortest and longest stages of development of this weed were from flowering to starting the seeding (7.6 days) and emergence to stemming (50.4 days). The results also showed that Torilis arvensis is a spring weed that completes its phonological stages in 178 days (equal to 1975.6 growing degree days). The results show that the best time to control this weed is late spring (before flowering).

Keywords


مقدمه

 

علف­های‌هرز، منابعی مانند نور، آب و مواد مغذی را محدود می‌کنند و بر رشد و عملکرد محصول تأثیر منفی می‌گذارند. شدت و مدت زمان رقابت علف­های هرز، عملکرد محصول را به میزان زیادی کاهش می­دهد (Swanton et al., 2015). علف‌کش­ها، ابزار غالب مورد استفاده برای کنترل علف­های‌هرز در کشاورزی در سطح جهانی هستند و فروش سالانه­ علف‌کش‌ها در جهان، حدود 27 میلیارد دلار تخمین زده می­شود et al., 2012) Kraehmer). وابستگی بیش از حد سیستم­های کشاورزی به علف‌کش­ها موجب افزایش رشد جمعیت علف­های‌هرز مقاوم به علف­کش می‌شود (Heap, 2014). فنولوژی در لغت، از کلمه­ Phenomenology به­معنی پدیده­شناسی گرفته شده است. در طول زندگی گیاه، پدیده­های مهمی مانند جوانه­زنی بذر، رشد رویشی، تشکیل میوه و انتشار بذر وجود دارد. مطالعه و بررسی تاریخ و زمان این وقایع، فنولوژی نام دارد (Modirshanechi, 1993). به­عبارتی، فنولوژی یا زیست­گردی، شاخه­ای از علوم است که به روابط بین اقلیم و تغییرات فصلی با حوادث زیستی متناوب می­پردازد. این تغییرات، شامل تغییر در نور، دما و سایر عوامل کنترل کننده­ زندگی گیاه است (Carlson et al., 2007). فنولوژی علف‌هرز، از مهم­ترین عوامل تعیین کننده­ نتیجه­ی رقابت گیاه زراعی و علف‌هرز است؛ به­این صورت که مطالعه فنولوژی، تخمین درستی از زمان رقابت علف‌هرز و اثری که بر عملکرد محصول زراعی دارد، میسر می­کند (Aleebrahim, 2005). زمان رسیدن به ظهور، رشد و تکثیر جنسی برای موفقیت علف­های هرز مهاجم بسیار مهم است ( .(Menzel et al., 2006نتایج نشان می­دهد زمان­بندی رویداد­های بیولوژیکی، توسط آب و هوا کنترل می­شود (kington, 1974). فنولوژی گیاهی نیز به­شدت توسط عوامل آب و هوایی کنترل می­شود و در نتیجه، یکی از قابل اعتماد­ترین شاخص­های زیستی تغییرات آب و هوایی است (Sohrabi et al., 2016). فنولوژی علف‌هرز با تعامل بین عوامل داخلی گیاه با سیگنال­های زیست محیطی خارجی مانند دما، طول روز و خشکی تعیین می­شود. مراحل فنولوژیکی و ویژگی­های آن­ها، برای طراحی و اجرای روش­های مدیریت علف­های‌هرز بسیار مهم است(Dincer et al., 2010) . شناخت پدیده­های ظهور علف­های هرز در برنامه­ریزی­های کنترلی مانند برنامه­های کاربردی علف‌کش یا راهبرد­های غیرشیمیایی مهم است(Bullied et al., 2003) . در مطالعه­ای مشخص شده است که مبارزه­ شیمیایی با علف‌هرز یولاف وحشی (Avena fatua) در مرحله­ی ساقه­دهی گندم، علاوه بر کنترل علف‌هرز، صدمه­ چندانی هم به گندم وارد نمی­کند(Kon et al., 2007) . دمای محیط، شدت نور و دوره­ نوری، سه عامل مهم مؤثر بر فنولوژی گیاه می­باشند (Parks et al., 1995). البته درجه­ حرارت به­عنوان یکی از مهم­ترین عوامل برای فنولوژی گیاه شناخته شده است .(Cave et al., 2013)  درجه­ی روز-رشد[1]، بیانگر واحد­های حرارتی تجمع یافته توسط یک گیاه در طی یک دوره­ زمانی است. در محاسبه­ درجه­ روز-رشد، دما­های بالا (دما­های بالاتر از تحمل فیزیولوژیکی گیاه) و دما­های پایین (دما­های پایین­تر از درجه­ حرارت پایه­ی گیاه) مورد استفاده قرار نمی­گیرند .(Tamson et al., 2004)

ماستونک با نام علمی Torilis arvensis (Huds.) Link subsp. heterophylla (Guss.) Thell. علف‌هرزی یک­ساله و بومی آسیای غربی (Davis, 1972) است که محصولات تابستانی را در ایران آلوده می­کند (Veysi et al., 2014). ماستونک به ­عنوان علف‌هرز محصولات تابستانی مانند گیاهان خانواده­  چتریان[2] از جمله گشنیز (.Coriandrum sativum L)، هویج (Daucus carota L.)، جعفری (Petroselinum crispum L.)، کرفس (Apium graveolens L.) و زیره (Cuminum cyminum L.) به حساب می­آید(Ahmadi et al., 2013)  و به ­علت عدم استفاده از کنترل شیمیایی، جمعیت آن در ایران در محصولات خانواده چتریان افزایش یافته است (Ivens et al., 1951).

آگاهی از زمان دقیق رویش علف‌هرز، مطابق با شرایط آب و هوایی منطقه و هم­چنین اطلاع از فواصل زمانی مراحل رشدی می­تواند در کنترل هر چه بهتر این علف‌هرز مؤثر باشد؛ چرا که با در دست داشتن اطلاعات دقیق مراحل رشدی، می‌توان زمان کاشت محصولات هم­خانواده­ی این علف‌هرز که امکان رقابت با آن­ها دارد را مدیریت کرد و از این طریق، از قدرت رقابت این علف‌هرز کاست. هم­چنین کاربرد علف‌کش در بهترین مرحله از رشد علف‌هرز، از دیگر فواید دستیابی به اطلاعات دقیق فنولوژی علف‌هرز است زیرا یکی از مکانیسم­های انتخابی عمل کردن علف‌کش­ها، زمان کاربرد و توجه به مرحله­ فنولوژیکی علف‌هرز و محصول است. حساسیت بسیاری از علف­های‌هرز به علف‌کش‌ها، با افزایش سن کاهش می‌یابد (Aldrich & Kremer, 1997).

مواد و روش‌ها

تعیین مراحل مختلف فنولوژی علف‌هرز ماستونک، در شهرستان کرمانشاه با طول جغرافیایی 47 درجه و شش دقیقه و 20 ثانیه شرقی و عرض جغرافیایی 34 درجه و 19 دقیقه و 17 ثانیه شمالی و 1324 متر ارتفاع از سطح دریا انجام شد.

بذرها پس از بلوغ کامل، بذرهای علف‌هرز در آبان ماه دو سال متوالی (1395 و 1396) از 300 گیاه در 10 ناحیه از مزارع دانشکده­ کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی جمع­آوری شد. بذرها قبل از شروع آزمایش­ها، برای کاهش خواب بذر و افزایش جوانه­زنی، بذرها به ­مدت دو ماه و ، در دمای اتاق (2 ±21 درجه­ی سانتی­گراد) نگه­داری شدند. متوسط وزن 100 دانه­ بذرها پرزدار و بذرها بدون پرز ماستونک،به ­ترتیب 168/0 و 119/0گرم بود.

پس از تسطیح زمین، کشت بذرها (100 عدد بذر از هر دو شکل پرزدار و بدون پرز)، از یک اسفند ماه سال 1396 آغاز شد و تا هشت خرداد ماه سال 1397، با فاصله هر دو هفته یک­بار ادامه داشت (هشت تاریخ کاشت). برای هر تاریخ کاشت، یک کرت با سه خط کشت در نظر گرفته شد. با توجه به نتایج آزمایشات قبل (Payamani et al., 2018)، بهترین جوانه‌زنی در سطح خاک بود؛ بنابراین کشت بذرها به ‌صورت سطحی انجام شد. از آن‌جا­که این علف‌هرز به خشکی حساس است (Payamani et al., 2018) و بیشتر در اراضی آبی یافت می­شود، با آبیاری به­ موقع و با برنامه، شرایطی مناسب و مشابه شرایط طبیعی برای رشد این علف‌هرز فراهم شد. پس از کاشت، دوره‌های نموی در طول دوره­ی رشد، به ­صورت منظم بررسی شد. تمام بوته‌های موجود در کرت، معیار سنجش بودند و زمانی‌که 50 درصد بوته‌ها وارد فاز جدید می‌شدند، به ‌عنوان زمان رسیدن به این مرحله در نظر گرفته می‌شد (Nikfam et al., 2013). این دوره‌ها عبارت بودند از: سبز شدن، به­ساقه رفتن، گلدهی و شروع و پایان بذر­دهی. زمانی ‌که 75 درصد بوته‌ها به بذر می‌رفتند، به ‌عنوان زمان پایان بذردهی در نظر گرفته شد (Al-e-Ebrahim et al., 2009). بررسی مراحل فنولوژی، هم­زمان با کاشت بذرها در کرت­هایی به ابعاد یک متر در یک مترآغاز شد و تا پایان دوره­ رشد یعنی پایان بذر­دهی ادامه داشت.بذرها لازم به یادآوری است که با این که علف‌هرز ماستونک، دو شکل بذر در یک چتر تولید می­کند و بذر درونی با پرز­های ظریف و بذر بیرونی با پرز­های متراکم و ضخیم پوشیده شده است (Meyer, 1987)، اما براساس پیش آزمایشاتی انجام شده، گیاهچه­ی تولیدی از هر دو شکل بذر، به یک شکل بودند و مراحل رشد و نمو را به ­صورت هم­زمان طی کردند (Pavamani et al., 2018)؛ بنابراین از هر دو شکل بذر به میزان یک‌سان برای کاشت استفاده شد. پس از کاشت بذرها و برای بررسی ظهور تجمعی، بذرهای جوانه­زده به ­صورت مرتب و دو بار در هفته بعد از تاریخ کاشت شمارش شدند. از آن جا­که همه­ گیاهان کاشته شده در یک زمان وارد فاز جدیدی از رشد نمی­شوند، زمین دو بار در هفته بازدید شد و در هر بار، زمان استقرار 50 درصد از بوته­ها ثبت شد. هنگامی که 25 و 75 درصد گیاهان مربوط به هر تاریخ کاشت وارد مرحله­ی بذر­دهی شدند آن زمان به­ترتیب به­عنوان مرحله­ شروع و پایان بذر­دهی در نظر گرفته شد. برای تعیین مراحل فنولوژی، دمای پایه و دمای حداقل و حداکثر روزانه ضروری می­باشد. بر اساس آزمایشات انجام شده، دمای پایه­ این علف هرز ((Tb 10 درجه­ی سانتی­گراد است (Payamani et al., 2018). هم­چنین اطلاعات مربوط به دمای حداقل و حداکثر روزانه، از ایستگاه سینوپتیک شهرستان کرمانشاه به­دست آمد و از طریق فرمول زیر
 (Russele et al., 1984)، درجه­ روز-رشد برای همه­ مراحل تعیین شد.

GDD

که در این رابطه: n، تعداد روز­های رشد؛ Tmin و Tmax، به­ترتیب دمای حداقل و حداکثر روزانه؛ Tb، دمای پایه­ علف‌هرز و GDD، درجه­ روز-رشد می­باشد. در پایان، محاسبات آماری توسط نرم افزار اکسل انجام شد.

نتایج و بحث

اولین گیاهان، از بذرهای کاشته شده در پانزدهم اسفند ماه (دومین تاریخ کاشت)، سبز شدند و بذرهای کاشته شده در مرحله­ اول (یکم اسفند ماه) و مرحله­ هفتم و هشتم (25 اردیبهشت و 8 خرداد ماه 1397) سبز نشدند (جدول 1).

 

جدول1- تاریخ وقوع مراحل فنولوژی علف‌هرز ماستونک

Table 1.Date of the phenological stages of Torilis arvensis

Sowing date

Sowing turns

Emergence

Stem elongation

Flowering

Start seeding

Complete seeding

2018.3.6

Second

2018.4.14

 

2018.6.15

 

2018.7.4

 

2018.7.11

 

2018.8.10

 

2018.3.20

Third

2018.4.19

 

2018.6.23

 

2018.7.22

 

2018.7.26

 

2018.8.25

 

2018.4.3

Fourth

2018.4.21

 

2018.6.28

 

2018.7.16

 

2018.4.25

 

2018.8.25

 

2018.4.17

Fifth

2018.5.5

 

2108.7.5

 

2018.7.21

 

2018.7.30

 

2018.8.27

 

2018.5.1

Sixth

2018.5.20

 

2018.7.11

 

2018.7.25

 

2018.8.2

 

2018.8.30

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

طبق داده های هواشناسی، به ­ترتیب پایین و بالاتر بودن دمای هوا در این دو تاریخ کاشت نسبت به صفر فیزیولوژیک ماستونک، دلیل این امر می­باشد. ماستونک علفهرزی بهاره با دمای پایه­ 10 درجه­ی سانتی­گراد است که دوره­ی رشد خود را طی 6/141 روز (میانگین مجموع روزهای رشد) به پایان می­رساند (جدول 2).

 

جدول 2- طول دوره­ مراحل فنولوژی علف‌هرزماستونک

Table 3. Duration of Torilis arvensis phenological stages

Period duration (day)

Sowing date

Sowing to emergence

emergence tostem elongation

stem elongation toflowering

flowering to the Starting of seeding

Completing the seeding

Sum of growth days

2018.3.6

41

62

19

8

30

160

2018.3.20

31

63

28

5

29

156

2018.4.3

18

66

18

8

31

141

2018.4.17

18

60

16

9

28

131

2018.5.1

19

51

14

8

28

120

Average

27.4

50.4

19.6

7.6

29.2

141.6

 

سبز شدن ماستونک به­طور متوسط طی 4/27 روز (جدول 2) و با کسب 87/101 درجه­ی روز-رشد (جدول 3) کامل شد که کوتاه­ترین مرحله­ رشد از لحاظ میزان درجه­ روز-رشد دریافتی بود. در همه­ تاریخ‌های کاشت­، به­ساقه رفتن گیاهان، به ­طور میانگین دو ماه پس از سبز شدن طول کشید که از نظر دوره­ رشد، طولانی­ترین مرحله (از آغاز یک مرحله تا آغاز مرحله­ بعد) به حساب می­آید. کوتاه­ترین مرحله از نظر طول دوره، مربوط به دوره­ گلدهی تا شروع بذردهی است (جدول 2) و این نشان می­دهد که با کسب درجه­ روز-رشد مورد نیاز (جدول 4)، طی مدت کوتاهی پس از گلدهی و به شرط وجود درجه حرارت کافی، این علف‌هرز به بذر می­رود. هم­چنین نتایج نشان می­دهد که این علف‌هرز، مرحله­ شروع تا پایان بذردهی را طی یک ماه به انجام می­رساند. به ­طور میانگین، از شروع سبز شدن تا بذردهی کامل این علف‌هرز، 6/141 روز طول می‌کشد (جدول 2، شکل 1).

 

 

شکل1- مراحل فنولوژی علف‌هرز ماستونک بر اساس تقویم زمانی

Fig 1. Phenological stages of Torilis arvensis based on time calendar

 

نتایج نشان می­دهد که علف‌هرز ماستونک به­طور میانگین پس ازگذشت 4/27 ، 4/85 ، 104، 4/116 و 6/141 روز، به­ترتیب مراحل سبز شدن، به­ساقه رفتن، گلدهی، شروع و پایان بذردهی را پشت سر می­گذارد (جدول 3) که در هر مرحله، میزان مشخصی از درجه­ روز-رشد را تحت عنوان درجه­ روز-رشد تجمعی دریافت کرده است (شکل2).

بررسی مراحل رشدی علف‌هرز ماستونک در تمام تاریخ­های کاشت نشان می­دهد که این علف هرز قادر به سبز شدن از اواخر فروردین ماه تا اواخر اردیبهشت است و پس از آن، به علت بالا بودن دمای هوا در تاریخ کاشت هفتم و هشتم (25 اردیبهشت و 8 خرداد)، بذری سبز نشد  (شکل 1). همانطور که در شکل 1 مشاهده می‌شود، برخی از مراحل رشدی این علف‌هرز، با یکدیگر تداخل دارند؛ به­عنوان مثال و در حالی که برخی از گیاهان در مرحله­ گلدهی به سر می­برند، برخی دیگر مرحله­ به ساقه رفتن را پشت سر می­گذارند و یا این ­که برخی از گیاهان شروع به بذر­دهی کرده و هم­زمان برخی دیگر در مرحله به­ساقه رفتن و یا گلدهی می­باشند (شکل 1) که این فرآیندی جهت بقای این علف‌هرز است؛ چرا که گیاه فرصت بیشتری برای تولید بذر دارد.

 

جدول3- طول دوره­ تجمعی مراحل فنولوژی علف هرز ماستونک

Table 3. Duration of Torilis arvensis phenological stages

Periodduration (day)

Sowing date

Sowing to emergence

Sowing to stem elongation

Sowing to flowering

Sowing to the Starting of the seeding

Sowing to completing the seeding

2018.3.6

41

103

122

130

160

2018.3.20

31

94

122

127

156

2018.4.3

18

84

102

110

141

2018.4.17

18

78

94

103

131

2018.5.1

19

70

84

112

120

Average

27.4

85.4

104

116.4

141.6

 

 

 

شکل2. مراحل فنولوژی علف هرز ماستونک بر اساس درجه­ روز-رشد

Fig 2. Phenological stages of Torilis arvensis based on growth degree day

 

آگاهی از زمان دقیق از مراحل رشدی این علف‌هرز، برای کنترل هرچه بهتر آن ضروری می­باشد اما این روش به تنهایی کافی نیست و دلیل برتری روش محاسبه­ درجه­ی روز-رشد نسبت به تقویم زمانی، آگاهی از درجه حرارت مورد نیاز علف‌هرز، برای طی کردن مراحل رشد و نمو می­باشد. تلفیق درجه حرارت و زمان در محاسبه­ درجه­ی روز-رشد، دلیل برتری آن نسبت به تقویم زمانی در پیش­بینی مراحل فنولوژیکی است(Romo & Eddleman, 1995) . همانطور که در جدول 4 آمده است، بذر این علف‌هرز در تاریخ‌های مختلف کاشت­ در هر مرحله، به میزان متفاوتی از درجه­ی روز-رشد نیاز دارد که این نتایج گویای آن است که این علف‌هرز در طیف وسیعی از دما­ها می­تواند مراحل سبز شدن، به­ساقه رفتن، گلدهی و تولید بذر را به انجام رساند. برای محاسبه­ درجه­ی­روز-رشد هر مرحله، از درجه روز-رشد تمام مراحل در پنج تاریخ کاشت میانگین گرفته شده است.

نتایج نشان می­دهد که علف‌هرز ماستونک برای تکمیل رشد و نمو خود در مراحل مختلفT به مقادیر متفاوتی از درجه­ روز-رشد نیاز دارد که بیش­ترین مقدار (77/634 درجه­ی روز-رشد)، به مرحله سبز شدن تا به ­ساقه رفتن (4/50 روز) تعلق داشت. این مرحله، طولانی­ترین مرحله­ رشدی این علف‌هرز بود و پس از آن، شروع بذر­دهی تا بذر­دهی کامل با کسب 83/570 درجه­ روز-رشد در مرتبه­ بعدی از نظر مقدار درجه روز-رشد قرار گرفت. این علف‌هرز از آغاز سبز شدن تا پایان بذر­دهی و برای تکمیل دوره­ رشد و نمو خود، به 38/1847 درجه­ روز-رشد نیاز دارد. (شکل 2).

 

جدول 4- مراحل فنولوژی علف‌هرز ماستونک برمبنای صفر فیزیولوژیکی (10 درجه­ی سانتی­گراد) یا درجه­ روز-رشد در شهرستان کرمانشاه

Table 4. Phonological stages Torilis arvensis based on physiological zero (10 °C) or growing degree day in Kermanshah

 

 

GDD

 

 

 

Sowing date

Emergence

stemming

flowering

Starting the seeding

Completing the seeding

2018.3.6

145.1

466.9

326.25

154.65

610.55

2018.3.20

119.65

573.05

565.95

93.3

593.45

2018.4.3

58.7

651.6

369.8

184.45

612.8

2018.4.17

80.15

720.05

330.2

199.7

533.05

2018.5.1

105.75

762.25

287.9

187.45

504.2

GDD(T)

509.35

3173.85

1880.1

819.55

2854.15

Average

101.87

634.77

376.02

163.91

570.83

 

 

 

 

 

 

مراحل رویشی و وقوع مراحل زایشی در گیاه، ارتباط منطقی با درجه­ حرارت محیط دارد؛ درجه­ی حرارت در سال­های مختلف متفاوت است و این تفاوت، موجب تغییر در تاریخ وقوع پدیده­های فنولوژیکی می‌شود .(Akbarzadeh & Mirhaji, 2002) در واقع مشاهدات کشاورزی و فنولوژیکی، یک روش اساسی برای ارائه­ توضیح قابل توجه و مفید از رشد و توسعه­ فصلی محصولات است که توسط متغیر­های محیطی کنترل می­شود و در بین این متغیر­ها، درجه­ حرارت نقش اصلی را ایفا می­کند(Cola et al., 2016) . مطالعات فراوانی در راستای تعیین فنولوژی گیاهان مختلف صورت گرفته است.شروع رویش و رشد گیاه علفی فستوکا (Festuca altaica Trin)توسط رومو و ادلمان(Romo & Eddleman, 1995)   مورد بررسی قرار گرفت و درجه حرارت تجمعی برای آن، 400 درجه­روز-رشدبرآورد شد . جعفرزاده و همکاران (Jafarzadeh et al., 2016) در بررسی جوانه­زنی و فنولوژی علف‌هرز سس (Cuscuta campestris) در مزارع چغندرقند (Beta vulgaris L.) دریافتند که چرخه­یزندگی سس، از کاشت تا تولید بذر، طی چهار مرحله­ رشدی، از مرحله­ی سبز شدن آغاز شد و با کسب 9/716 درجه­ روز-رشد، به رشد خود ادامه داد. داده­ها نشان می­دهد که گلدهی، طولانی ترین (473 درجه­ روز-رشد) و سبز شدن، کوتاه­ترین (95 درجه­ی روز-رشد) مراحل رشد سس بود. نتایج بررسی­های نیک فام و همکاران (Nikfam et al., 2013) نشان داد که طول دوره­ رشد خارشتر (Alhaj pseudoalhagi L.) در یزد، شامل هفت مرحله­ فنولوژیکی است که 211 روز و به­عبارتی، 4049 درجه­ روز-رشد می­باشد. کوتاه­ترین و طولانی­ترین دوره­ رشد این علف‌هرز، به ­ترتیب مربوط به مرحله­ غنچه­دهی (22 روز) و رسیدن بذر (90 روز) بوده است. نتایج مطالعات جوادزاده و همکاران(Javadzadeh et al., 2015)  بیانگر آن است که طول دوره­ فعالیت بیولوژیک چای ترش
 (Hibiscus sabdariffa) 183 روز می‌باشد که در این مدت، گیاه در مجموع به 84/5013 درجه­ روز-رشد نیاز دارد. به­دلیل وجود دما­های بالا در طول دوره­ رشد چای ترش، این گیاه با سرعت بیشتری مراحل فنولوژیکی خود را طی کرد و به بلوغ فیزیولوژیکی رسید.

نتیجه گیری

نتایج این تحقیق نشان داد که مراحل فنولوژیک علف‌هرز ماستونک، 178 روز به طول انجامید و این گیاه با کسب 6/1975 درجه­ روز –رشد (از 15اسفند 1396 تا 8 شهریور 1397) چرخه زندگی خود را کامل کرد. گلدهی تا شروع بذر­دهی، به ­عنوان کوتاه­ترین فاصله­ زمانی از آغاز یک مرحله تا مرحله­ بعد (6/7روز) ثبت شد و سبز شدن تا به ­ساقه رفتن، به ­عنوان بیشترین فاصله زمانی از آغاز یک مرحله تا مرحله­ رشد بعدی (4/50 روز) این علف‌هرز در نظر گرفته شد. هم­چنین از اولین تاریخ سبز شدن تا آخرین تاریخ رسیدگی کامل بذر (از 25 فروردین تا هشت شهریور ماه)، با کسب 15/1833 درجه­ روز-رشد طی 132 روز، به زندگی خود ادامه داده است. به ­منظور جلوگیری از تولید بذر و گسترش بیشتر ماستونک، کنترل در مرحله­ قبل از تولید گل (اواخر فصل بهار)، به­عنوان مناسب­ترین زمان کنترل توصیه می­شود.

 

 

منابع

 

Ahmadi, A., Rashedmohasel, M.H, Khazaee, H.R., Ghanbari, R. and Mousavi, S.K. 2013. Study of weed flora of lentil (Lens culinaris) in Khorramabad. Iranian J. Field Crop Res. 11(1):45-53. (In Persian).

Akbarzadeh, M. and Mirhaji, T. 2002. Phenological study of several important species of rangelands in the Pleur region, 7(7): 121-140. Iranian J. Range Desert Res. (In Persian).

Aldrich, R.J. and Kremer, R.J. 1997. Principles in Weed Management. Iowa state University Press. Africa, pp: 129.

Al-E-Ebrahim, M.T., Mighani, F., Rashedmohasel, M.H and Baghestani, M.A. 2009. Study of phenology in Russian knapweed (Acroptilon repens) based on growing day degree. Plant Pests and Diseases. 77(2):119-136. (In Persian).

Bullied, W.J., Marginet, A.M. and Van Acker, R.C. 2003. Conventional- and conservation-tillage systems influence emergence periodicity of annual weed species in canola. Weed Sci. 51(6):886–897.

Cave, R.L., Hammer, G.L., McLean, G., Birch, C.J., Erwin, J.E. and Johnston, M.E. 2013. Modelling temperature, photoperiod and vernalization responses of Brunonia australis (Goodeniaceae) and Calandrinia sp. (Portulacaceae) to predict flowering time. Ann. Bot. 111(4):629–639.

Cola, G., Pieri, L., Salvatorelli, F. and Ventura, F. 2016. Agro-phenological observation and modeling of cereals in Padana Plain in the period 2003-2012. Journal of Agrometeorology. 2:5-14.

Davis, P.H. 1972. Flora of Turkey and the east Aegean islands. Vol 4. Edinburgh University Press, Edinburgh, Great Britain, pp: 657.

Dincer, I., Midilli, A., Hepbasli, A. and Karakoc, T.H. 2010. Global warming: Engineering solutions. Green Energy and Technology. pp. 625, (Springer: Boston, MA).

Heap, I. 2018. The International Herbicide-Resistant Weed Database. Online. December 5, 2018. Available:  www.weedscience.org.

Ivens, G.W., Woodford, E.K. and Blackman, G.E. 1951. The Use of petroleum oils as herbicides in Great Britain. 3rd Int. World Petroleum Cong. pp: 6.

Jafarzadeh, N., Pirzad, A, Hadi, H., Bagestani, M.A. and Maleki, R. 2016. Survey of germination and phenology of dodder (Cuscuta campestris) in sugar beet (Beta vulgaris) fields. Iranian J. Weed Sci., 11(2):129-143. (In Persian).

Javadzadeh, S.M., Rezvani Moghadam, P., Banayan Aval, M. and Asili, J. 2015. Estimation of degree-days of growth phrnological stages of sour tea based on BBCH scale in different agricultural systems (common and ecological systems). Agric. Ecol.10(2):1-6. (In Persian).

Kington, J.A. 1974. An application of phenological data to historical climatology. Weather. 29(9):320-328.

Kon, K.F., Follas, G.B. and James, D.E. 2007. Seed dormancy and germination phenology of grass weeds and implications for their control in cereals. New Zealand Plant Prot. 60:174-182.

Kraehmer, H. 2012. Innovation: Changing trends in herbicide discovery. Outlooks on Pest Management, 23(3): 115-118.‏

Modirshanechi, M. 1993. Plant ecology (translation). Imam Reza University Press, Mashhad. pp. 509. (In Persian).

Menzel, A., Sparks, T.H., Estrella, N., Koch, E., Aasa, A., Ahas, R. and Chmielewski, F.M. 2006. European phenological response to climate change matches the warming pattern. Global Change Biol. 12(10):1969-1976.

Nikfam, F., Baghestani, M.A. Mirvakili, S.M. and Mighani, F. 2013. Investigation of phallic phonological stages (Alhaj pseudoalhagi L.) in Yazd province. J. Weed Ecol. 1(1):1-8. (In Persian).

Parks, R.J., Curran, W.S., Roth, G.W., Hartwing N.L. and Clvin, D.D. 1995. Common lambsquarters (Chenopodium album) control in corn (Zea mays) with post-emergence herbicides and cultivation. Weed Tech. 9:728-735.

Payamani, R., Nosratii, I. and Amerian, M. 2018. Variations in the germination characteristics in response to environmental factors between the hairy and spiny seeds of hedge parsley (Torilis arvensis Huds.). Weed Biol. Manag. 18:176–183.

Romo, J.T. and Eddleman, L.E. 1995. Use of degree days in multiple-temperature experiment. J. Range. Manag. 48(5) 410-416.

Russelle, M.P., Wilhelm, W.W., Olson, R.A., and Power, J.F. 1984. Growth analysis based on degree days. Crop Sci. 24(1):28-32.

Sohrabi, S., Gherekhloo, J., Kamkar, B., Ghanbari, A. and Rashed Mohassel, M.H. 2016. The phenology and seed production of Cucumis melo as an invasive weed in northern Iran. Aust. J. Bot. 64(3):227-234.

Swanton, C.J., Nkoa Ondoua, R. and Blackshaw, R.E. 2015. Experimental methods for crop–weed competition studies. Weed Sci. 63(1):2-11.‏

Veysi, M., Rahimian Mashhadi, H., Alizade, H., Minbashi, M. and Oveysi, M. 2014. The effect of crop rotation management methods and herbicide on weed distribution of wheat farms. Iranian J. Crop Sci. (Agric. Sci. Iran). 45(4):521-530. (In Persian).

 



[1] Growth degree day (GDD)   

[2] Apiaceae

Ahmadi, A., Rashedmohasel, M.H, Khazaee, H.R., Ghanbari, R. and Mousavi, S.K. 2013. Study of weed flora of lentil (Lens culinaris) in Khorramabad. Iranian Journal of Field Cropa Research, 11(1): 45-53. (In Persian)
Akbarzadeh, M. and Mirhaji, T. 2002. Phenological study of several important species of rangelands in the Pleur region, 7(7): 121-140. (In Persian)
Aldrich, R.J. and Kremer, R.J. 1997. Principles in Weed Management. Iowa state University press. Africa, pp: 129.
Ale ebrahim, M.T., Mighani, F., Rashedmohasel, M.H and Baghestani, M.A. 2009. Study of phenology in Russian knapweed (Acroptilon repens) based on growing day degree. Plant pests and diseases, 77 (2): 119-136. (In Persian)
 
Bullied, W.J., Marginet, A.M. and Van Acker, R.C. 2003. Conventional- and conservation-tillage systems influence emergence periodicity of annual weed species in canola. Weed Science, 51(6):886–897.
Cave, R.L., Hammer, G.L., McLean, G., Birch, C.J., Erwin, J.E. and Johnston, M.E. 2013. Modelling temperature, photoperiod and vernalization responses of Brunonia australis (Goodeniaceae) and Calandrinia sp. (Portulacaceae) to predict flowering time. Annals of Botany, 111(4): 629–639.
Cola, G., Pieri, L., Salvatorelli, F. and Ventura, F. 2016. Agro-phenological observation and modeling of cereals in Padana Plain in the period 2003-2012. Journal of Agrometeorology, 2(2016): 5-14.
 
Davis, P.H. 1972. Flora of Turkey and the east Aegean islands. Vol 4. Edinburgh University Press, Edinburgh, Great Britain, pp. 657.
Dincer, I., Midilli, A., Hepbasli, A. and Karakoc, T.H. 2010. ‘Global warming: engineering solutions. Green energy and technology. pp. 625, (Springer: Boston, MA).
Heap, I.M. 2014. International Survey of Herbicide Resistant Weeds. Pest Manag Sci, 70(9):1306-15
Ivens, G.W., Woodford, E.K. and Blackman, G.E. 1951. The Use of Petroleum Oils as Herbicides in Great Britain. In 3rd World Petroleum Congress. World Petroleum Congress, pp: 6.
Jafarzadeh, N., Pirzad, A, Hadi, H., Bagestani, M.A. and Maleki, R. 2016. Survey of Germination and Phenology of Dodder (Cuscuta campestris) in Sugar Beet (Beta vulgaris) Fields. Weed knowledge, 11(2): 129-143. (In Persian)
Javadzadeh, S.M., Rezvanimoghadam, P., banayanaval, M. and asili, J. 2015. Estimation of Degree-Days of Growth Phrnological Stages of Sour Tea Based on BBCH Scale in Different Agricultural Systems (Common and Ecological Systems). Agricultural Ecology, 10(2): 1-6. (In Persian)
Kington, J.A. 1974. An application of phenological data to historical climatology. Weather, 29(9): 320-328.
 Kon, K.F., G.B. Follas and D.E. James. 2007. Seed dormancy and germination phenology of grass weeds and implications for their control in cereals. New Zealand Plant Protec, 60: 174-182
 
Kraehmer, H. 2012. Innovation: changing trends in herbicide discovery. Outlooks on Pest Management, 23(3): 115-118.‏
Modirshanechi, M. 1993. Plant ecology (translation) Imam Reza University Press, Mashhad. pp. 509. (In Persian)
Menzel, A., Sparks, T.H., Estrella, N., Koch, E., Aasa, A., Ahas, R. and Chmielewski, F.M. 2006. European phenological response to climate change matches the warming pattern. Global change biology, 12(10): 1969-1976.
Nikfam, F., Baghestani, M.A. Mirvakili, S.M. and Mighani, F. 2013. Investigation of phallic phonological stages (Alhaj pseudoalhagi L.) in Yazd province. Two Journal of Weed Ecology, 1(1): 1-8. (In Persian)
Parks, R.J., Curran, W.S., Roth, G.W., Hartwing N.L. and Clvin, D.D. 1995. Common lambsquarters (Chenopodium album) Control in Corn (Zea mays) with post-emergence herbicides and cultivation. Weed Tech, 9: 728-735.
Payamani, R., Nosratii, I and Amerian, M. 2018. Variations in the germination characteristics in response to environmental factors between the hairy and spiny seeds of hedge parsley (Torilis arvensis Huds.). Weed Biology and Management 18, 176–183.
Romo, J.T. and Eddleman, L.E. 1995. Use of degree days in multiple-temperature experiment. J Range. Manage, 48(5): 1995.
Russelle, M. P., Wilhelm, W. W., Olson, R. A., & Power, J. F. (1984). Growth Analysis Based on Degree Days 1. Crop science, 24(1): 28-32.
Sohrabi, S., Gherekhloo, J., Kamkar, B., Ghanbari, A., and Rashedmohassel, M.H. 2016. The phenology and seed production of Cucumis melo as an in vasive weed in northern Iran. Australian Journal of Botany, 64(3): 227-234.
Swanton, C.J., Nkoa, R. and Blackshaw, R.E. 2015. Experimental methods for crop–weed competition studies. Weed Science, 63(1): 2-11.‏
Veysi, M., Rahimian Mashhadi, H., Alizade, H., Min Bashi, M. and Oveysi, m. 2014. The Effect of crop rotation management methods and herbicide on weed distribution of wheat farms. Journal of Crop Sciences, Iran (Agricultural Sciences of Iran), 45(4): 521-530. (In Persian)