Investigating the Effect of Management Operations on the Time of Spotted Spurge (Euphorbia maculata) Emergence in Soybean

Document Type : Research Paper

Authors

1 Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili

2 Agronomy and Plant Breeding Department, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran

Abstract

Spotted spurge is a summer annual weed in row crops that can reduce their yield. Thus, in order to evaluate the effect of different management practices on the emergence time of spotted spurge, a split-split plot experiment was conducted in a completely randomized block design with three replications in Dasht-e-Naz Sari in 2016 and 2017. Two tillage systems (Conventional tillage and no-till), three soybean densities (200,000; 300,000 and 400,000 seeds ha-1), and three doses of imazethapyr (0, 50, and 100 g ai ha-1) were considered as experimental factors. The spotted spurge emergence was significantly affected by management practices including tillage system, soybean seeding rate, and imazethapyr dose. Conventional tillage, 400,000 seeds ha-1 of soybean and a 100 g a.i. ha-1 imazethapyr resulted not only the lowest spotted spurge seedling density m-2 but also caused the longest delay in the time to reach 50% of seedling emergence (T50), thus resulting in a long lag phase of spotted spurge emergence early in the season. This condition provided more time for soybeans to establish better and improve their competitive ability, which resulted in higher soybean yield per unit area at the end of the growing season in these treatments. The results of our study could help to develop effective management strategies for this species.

Keywords


مقدمه


فرفیون خوابیده (Euphorbia maculate L.)، گیاهی یک‌ساله و تابستانه با سیستم فتوسنتزی چهارکربنه (C4) و از خانواده فرفیون می­باشد (Asgarpour et al., 2015) وعلف‌هرزبومی شرق ایالات متحده آمریکا است (Pahlevani & Akhani, 2011). با توجه به علف‌هرزیکساله بودن آن، تکثیر و پراکنش آن توسط بذر انجام می­گیرد (Asgarpour et al., 2015). بذرهای فرفیون خوابیده در فصل تابستان، توسط یک مکانیسم انفجاری (خودپراکنی[1]) پراکنده می­شوند و بذرهایی که در فصل پاییز تولید می­شوند، توسط مورچه ها پخش می­شوند (Ohnishi & Suzuki, 2008). فرفیون خوابیده در سال 2006 برای اولین بار در شمال ایران و در استان گلستان گزارش شد (Nasseh et al., 2006). مزارع سویا به‌ترتیب ابتدا در گلستان و سپس در مازندران توسط این علف‌هرز آلوده شده­اند، جایی که این علف‌هرز همزمان با سویا می‌روید. فرفیون خوابیده به طور کلی دارای ساقه­های خزنده است، اما ساقه­ها می­توانند در هنگام رقابت برای نور با گیاهان دیگر، به طور عمودی رشد کنند که منجر به کاهش عملکرد گیاه زراعی و در نتیجه مانع برداشت مکانیکی می­شود (Asgarpour et al., 2015). در ضمن، رطوبت موجود در کانوپی­های فرفیون خوابیده، به بذرهای سویا منتقل می­شود و بنابراین فرایند خشک شدن آن‌ها را به تاخیر می­اندازد (Asgarpour et al., 2015).

از آن‌جا که شدت رقابت گیاه زراعی- علف‌هرز توسط زمان رویش علف­های‌هرز نسبت به تکامل فنولوژیکی گیاه زراعی تحت تاثیر قرار می­گیرد (Blackshaw, 1993)، زمان کنترل علف­های‌هرز یک جزء کلیدی برای به حداکثر رساندن عملکرد بالقوه گیاه زراعی است. کنترل گیاهچه­های علف­های‌هرز تازه رویش یافته، ممکن است به کاهش رقابت در طی مرحله حساس استقرار گیاهچه گیاه زراعی کمک کند (Black & Dyson, 1997)، اما گیاهچه­های دیر رویش یافته ممکن است از عملیات کنترل فرار کنند و در افزایش بذر به بانک بذر خاک نقش داشته باشند. بنابراین درک عواملی که زمان رویش علف­های‌هرز را تنظیم می­کنند، هم برای اهداف کوتاه‌مدت و هم برای اهداف بلندمدت تولید گیاه زراعی بحرانی است. از این رو، پیش­بینی اثرات عملیات مدیریتی بر رویش تجمعی فرفیون خوابیده می­تواند در تکامل یک راهبرد بهینه برای مدیریت این علف‌هرز مفید باشد. چنین پیش بینی­هایی نیاز به درک پاسخ الگوی رویش علف­های‌هرز به شیوه­های مدیریتی مانند خاک­ورزی، تراکم گیاه زراعی و کنترل شیمیایی دارد.

سیستم­های خاک­ورزی، توزیع عمودی بذر در خاک را به‌طور متفاوتی تحت تاثیر قرار می­دهند و این توزیع بذر علف­های‌هرز ممکن است فراوانی نسبی گونه­های علف­های‌هرز را تحت تاثیر قرار دهد (Froud-Williams et al., 1981; Chauhan et al., 2006). در سیستم­های بدون خاک­ورزی، بخش بزرگی از بانک بذر علف­های‌هرز پس از کاشت، رو یا نزدیک سطح خاک باقی می­ماند (Chauhan & Johnson, 2009) که ممکن است رویش بیشتر علف­های‌هرزی را که نیازمند نور برای جوانه­زنی هستند، تحریک کند. با این وجود در سیستم­های خاک­ورزی رایج، رویش گیاهچه تا حدی به اثری که خاک­ورزی بر دفن بذر می­گذارد بستگی دارد، زیرا بذرهایی که به طور عمیق دفن شده­اند، قادر به رویش نیستند (Chauhan et al., 2006). نوع گونه و تراکم گیاهچه علف­های‌هرز، به شدت تحت تاثیر رژیم خاک­ورزی اجرا شده قرار می­گیرد. نورس ورتی و اولیویرا (2007 Norsworthy & Oliveira,) دریافتند که خاک­ورزی بهاره، رویش توق را افزایش داد، درحالی‌که تاثیر کمی بر رویش تاج خروس داشت.

افزایش تراکم سویا، یکی از روش­هایی است که به افزایش رقابت­پذیری گیاه زراعی در برابر علف­های‌هرز کمک می­کند (Chauhan & Johnson, 2011). تراکم بالای گیاه زراعی، بسته شدن سریع کانوپی را تسهیل می­کند که منجر به ممانعت موثرتر از رویش علف­های‌هرز می­شود. تراکم­های بالاتر، توانایی گیاه زراعی را برای جلوگیری از رویش علف­های‌هرز بهبود می­بخشند و سبب کاهش افت عملکرد گیاه زراعی می­شوند (Gibson et al., 2002). نایس و همکاران (Nice et al., 2007) نشان دادند که افزایش جمعیت سویا از 245 به 676 هزار بوته در هکتار، تراکم و رویش سنا (Senna obtusifolia) را تا بیش از 80 درصد کاهش داد.

هدف اصلی استفاده از علف­کش­ها در مزارع، جلوگیری از رقابت با علف­های‌هرزی است که همزمان با گیاه زراعی رویش می­یابند. آگاهی از رویش متناوب علف­های‌هرز، به کشاورزان اجازه خواهد داد تا به طور سیستماتیک، بهترین زمان را برای استفاده از علف­کش­های پیش­رویشی در گیاهان زراعی تعیین کنند. علاوه بر این، تولیدکنندگان می­توانند با دقت بیشتری زمان­بندی کاربرد علف­کش­های پس­رویشی را برای تقویت کارایی کنترل علف­های‌هرز پیش­بینی کنند. بنابراین آگاهی از الگوی رویش فرفیون خوابیده می­تواند زمان­بندی عملیات پاشش را بر روی جمعیت این علف‌هرز، به منظور اطمینان از اثربخشی مطلوب بهبود دهد.

با وجود اهمیت فرفیون خوابیده به عنوان یک علف‌هرز مهم و مهاجم جدید در گیاهان ردیفی مانند سویا در مازندران، اطلاعات محدودی در مورد اثر روش­های مدیریتی بر زمان رویش این علف‌هرز وجود دارد. بنابراین شناخت بیشتر عواملی که رویش گیاهچه فرفیون خوابیده را تحت تاثیر قرار می­دهند، می‌تواند به کنترل این علف‌هرز کمک کند. بنابراین هدف این تحقیق، تعیین اثر عملیات مدیریتی مختلف بر رویش گیاهچه فرفیون خوابیده و توسعه یک مدل تجربی مبتنی بر زمان- دما، برای پیش­بینی رویش این گونه در سویا بود.

مواد و روش­ها

آزمایش­های مزرعه ­ای

آزمایش در طی فصول رشد 1395 و 1396، در مزرعه زراعی شرکت دشت ناز ساری، واقع در 15 کیلومتری شمال شرق ساری، با مختصات جغرافیایی 36 درجه و 39 دقیقه عرض شمالی و 53 درجه و 11 دقیقه طول شرقی و ارتفاع یک متر از سطح دریا اجرا شد. نوع خاک محل اجرای طرح، لومی رسی با اسیدیته 8/7 بود. محتوای ماده آلی خاک نیز در سال های 1395 و 1396، به ترتیب 5/2 و 9/1 درصد بود. آزمایش به صورت طرح کرت دو بار خرد شده و در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو سیستم خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی، سه تراکم سویا (200، 300 و 400 هزار بذر در هکتار) و سه دز مختلف علفکش ایمازاتاپیر (پرسوئیت 10 درصد اس ال) (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هکتار) بود. سیستم­های خاک­ورزی به عنوان عامل اصلی، تراکم­های مختلف سویا به عنوان عامل فرعی و دزهای مختلف علفکش ایمازاتاپیر به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. رقم سویای مورد مطالعه در این آزمایش تلار (BP) بود.

برای اجرای آزمایش، مزرعه­ای با سابقه کشت سویا و آلودگی بالا به علف‌های‌هرز یک ساله به خصوص فرفیون خوابیده انتخاب شد. سپس طرح آزمایشی در طی فصول رشد 1395 و 1396 در این محل به‌اجرا در آمد. برای پیاده کردن طرح آزمایشی، مزرعه محل اجرای آزمایش در طی هر سال به دو منطقه یکنواخت، برای سازگار کردن تیمارهای خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی تقسیم شد. این مزرعه در پاییز سال اول، زیر کشت کلزا و در پاییز سال دوم زیر کشت گندم بود. به همین خاطر،  قبل از کاشت در کرت­های بدون خاک­ورزی، به‌ترتیب در هر سال، ساقه­های باقیمانده کلزا و گندم با استفاده از ساقه خردکن قطعه قطعه شد، ولی تنها در سال اول از سم پاراکوات به نسبت سه لیتر در هکتار برای جلوگیری از رویش مجدد ساقه­های باقیمانده کلزای خودرو استفاده شد. در کرت­های خاک­ورزی رایج، قبل از کاشت ابتدا دو دیسک عمود بر هم زده شد و سپس از سیکلوتیلر به منظور عملیات تسطیح و نرم کردن خاک استفاده شد. کوددهی مزرعه با استفاده از300 کیلوگرم در هکتار از کود گرانوله جامد دی آمونیوم فسفات (0-46-18) در هر دو سیستم خاک­ورزی طی هر سال از آزمایش انجام شد. پس از آماده سازی بستر بذر، عملیات کاشت در سال اول و دوم، به‌ترتیب در 17 و 25 خرداد انجام شد. فاصله ردیف های کاشت 19 سانتیمتر و ابعاد هر کرت آزمایشی نیز شش متر در شش متر بود. در هر دو سال بعد از کاشت تا زمان گلدهی، هر هفته یک‌بار آبیاری صورت گرفت. در هر سال 20 روز پس از کاشت، از حشره‌کش آوانت (ایندوکساکارب) به نسبت 250 سی سی در هکتار برای از بین بردن لارو پروانه هلیوتیس استفاده شد. سمپاشی بر اساس تیمارهای ارائه شده (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هکتار ایمازاتاپیر) و با استفاده از سمپاش پشتی 20 لیتری شارژی نوع Marina، مجهز به نازل شره­ای و با فشار 5/2 بار (کالیبره شده بر اساس مصرف 200 تا 300 لیتر آب در هکتار) و به صورت پیش‌رویشی[2] انجام شد. برای پیش­بینی الگوی رویش فرفیون خوابیده در هر کرت، یک کوادرات ثابت به اندازه 50 در 50 سانتیمتر در مرکز هر کرت قرار گرفت و از ابتدای فصل و بعد از اولین آبیاری، شمارش گیاهچه­های تازه روئیده فرفیون خوابیده آغاز شد. ذکر این نکته ضروری است که به دلیل اجرای طرح در طی دو سال، کوادرات ثابت در سال دوم، به‌جای قرار گرفتن در محل کوادرات سال اول، در فاصله یک متری آن قرار گرفت زیرا به‌دلیل حذف بوته‌های سبز شده در سال اول و عدم تولید بذر جدید در همان محل، نسبت به سایر نقاط دیگر مزرعه، تعداد گیاهچه سبز شده به‌دلیل یکسان نبودن نمی توانست زیاد واقعی باشد. شمارش، هر هفته تکرار شد و سپس گیاهچه­های شمرده شده در هر مرحله حذف شدند. طول دوره شمارش در هر سال، هشت هفته بود (با توجه به پایش به عمل آمده در طی هر سال، پس از هشت هفته، دیگر رویشی مشاهده نشد). وزن هزار دانه فرفیون خوابیده در سال های 1395 و 1396 به ترتیب 07/0 و 09/0 گرم بود.

محاسبات آماری

برای محاسبه رویش تجمعی گیاهچه­های فرفیون خوابیده (گیاهچه­های جوانه زده از سطح خاک) در طول فصل، تعداد گیاهچه­ها بر مبنای تعداد گیاهچه در متر مربع محاسبه شد. با توجه به این‌که در هر دو سال از این آزمایش، بعد از کاشت تا زمان گلدهی، هر هفته یک دور آبیاری صورت گرفت، آب خاک یک عامل محدود کننده برای رویش گونه­های علف‌هرز نبود و از زمان دمایی خاک[3]  [که در واقع همان درجه روز رشد[4]  می­باشد]، به عنوان تنها متغیر مستقل برای پیش­بینی رویش تجمعی استفاده شد. زمان دمایی خاک از معادله 1 به دست آمد:

معادله 1    

که در آن: STmean، متوسط دمای روزانه خاک؛ Tbase، دمای پایه جوانه­زنی گونه علف‌هرز یا پایین­ترین دمایی که بذر علف‌هرز جوانه می­زند و n، تعداد روزهای پس از کاشت است. در محاسبات STT، دمای پایه برای فرفیون خوابیده 25 درجه سانتیگراد در نظر گرفته شد(Asgarpour et al., 2015). از نرم‌افزار مدل دمایی خاک (STM2) (Spokas & Forcella, 2006) برای پیش­بینی دمای روزانه خاک (درجه سانتیگراد) در عمق پنج سانتیمتری (شکل 1) استفاده شد. بارش روزانه (شکل 1)، حداقل و حداکثر دمای هوا از نزدیک­ترین ایستگاه هواشناسی واقع در 500 متری محل آزمایش به‌دست آمد. ویژگی‌های بافت خاک و ماده آلی (درصد) همراه با طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع (یک متر) محل تحقیق، در نرم‌افزار برای پیش­بینی دمای روزانه خاک (درجه سانتیگراد) نیز مورد استفاده قرار گرفت.

برای توصیف الگوی رویش گیاهچه فرفیون خوابیده، رویش تجمعی این گونه در برابر زمان دمای خاک، با استفاده از مدل لجیستیک سه پارامتره (;Brown & Mayer, 1988; Eizenberg et al., 2005) محاسبه شد:

معادله 2                      

در این معادله: E، رویش تجمعی علف‌هرز در طول فصل؛ Emax، مجانب بالای منحنی یا همان حداکثر درصد رویش تجمعی علف‌هرز ؛ T50، نشانگر STT (زمان دمایی خاک یا همان درجه روز رشد) هنگامی که E برابر 50 درصد حداکثر رویش تجمعی (متوسط) است و Erate، شیب منحنی یا نرخ رویش به ازای هر STT است. لازم به ذکر است برآوردهای پارامتری، با استفاده از تست­های t دو طرفه مقایسه شدند (0.001>P). ارزیابی برازش مدل با ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب دقت اندازه­گیری (R2adj) (Izquierdo et al., 2009) انجام شد. مقادیر RMSE کوچکتر و R2adj نزدیکتر به یک، نشانگر برازش بهتر مدل می­باشد. آنالیز واریانس مقدماتی برای تعیین اثرات تیمارها و همچنین اثرات متقابلشان، با استفاده از نرم‌افزار R v3.3.1 انجام شد و از نرم افزار Sigma Plot 12.5 برای برازش توابع استفاده شد. در پایان فصل رشد، دو ردیف کناری هر کرت و نیم متر از دو انتهای ردیف­های میانی، به عنوان اثر حاشیه­ای حذف شد و سطح باقیمانده در هر کرت (دو متر مربع) جهت تعیین عملکرد دانه برداشت شد. جهت نرمال کردن داده­های عملکرد سویا، از تبدیل جذری استفاده شد و سپس داده­های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SAS، تجزیه شدند و مقایسه میانگین­ها با آزمون چند دامنه­ای دانکن انجام شد.

 

نتایج و بحث

بر اساس آنالیز واریانس مقدماتی، اثرات متقابل تیمارها برای رویش تجمعی فرفیون خوابیده در هر دو سال معنی­دار نبود (جدول 1)، بنابراین تنها اثرات اصلی ارزیابی شدند. ضرایب آماری عملکرد مدل تایید کردند که مدل زمان دمایی، یک پیش­بینی کننده خوب برای رویش فرفیون خوابیده با دامنه R2adj بین 94/0 و 99/0 و دامنه RMSE بین 97/1 تا 25/11 در دو سیستم خاک­ورزی، سه مقدار بذرپاشی سویا و سه دز ایمازاتاپیر بود (جدول 2، 3، 4).

 

 

 

 

Days after sowing

شکل 1- دمای روزانه خاک (درجه سانتیگراد) در عمق پنج سانتیمتری (با استفاده از نرم افزار STM2 ،نرم افزار مدل دمایی خاک برآورد شد) و میزان بارندگی (میلیمتر) در طی دوره رویش فرفیون خوابیده در مزرعه آزمایشی واقع در دشت ناز ساری در سال های 1395 و 1396 .

Fig 1. Daily soil temperature (oC) at a -5cm depth (estimated by STM2, soil temperature model software) and precipitation (mm) during the spotted spurge emergence period in the experimental field in Dashte-Naz, Sari, 2016- 2017.

 

 

ایزکوئیردو و همکاران (Izquierdo et al., 2009)، بسته به ماهیت اندازه گیری، مقادیر R2adj را از دامنه 82/0 تا 92/0 و مقادیر RMSE را از دامنه 4/4 تا 1/12، برای پیش بینی رویش Papaver rhoeas در مزرعه غلات، بر اساس زمان- دمای خاک به‌دست آوردند. با توجه به این‌که تغییرپذیری عواملی مانند دمای خاک و بارندگی بین دو سال متفاوت بود (شکل 1)،  طبیعتا دو سیستم خاک­ورزی، سه مقدار بذرپاشی سویا و سه دز ایمازاتاپیر از نظر مقدار RMSE در سال اول و دوم اختلاف معنی­دار نشان دادند (جدول 2، 3 و 4).

 

 

 

جدول 1- تجزیه واریانس اثرات اصلی و اثرات متقابل بلوک (B)، خاک­ورزی (T)، تراکم (D) و دز علف­کش (HD). رویش فرفیون خوابیده به صورت رویش تجمعی (CE) بیان شده است.

Table 1. Variance analysis of the main effects and interactions of block (B), tillage (T), density (D), and herbicide dose (HD). Spotted spurge emergence is expressed as cumulative emergence (CE).

Source of variation

 

Df

2016

 

2017

CE

CE

Block (B)

2

0.01

 

0.03

Tillage (T)

1

0.0001>

0.0001>

Error a

2

0.001

NS

Density (D)

2

0.0001>

0.0001>

Herbicide Dose (HD)

2

0.0001>

0.0001>

D × HD

4

NS

NS

T × D

2

NS

NS

T × HD

2

NS

NS

T × D × HD

4

NS

NS

Error b

8

0.003

NS

CV (%)

 

15.69

 

12.43

ns: غیرمعنی‌دار

NS: not significant.

 

 

جدول 2- الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سیستم­های خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی.

Table 2. Cumulative emergence pattern of spotted spurge in conventional and no-tillage systems.

 

Year

Tillage system

Parameter estimates ± SE

RMSE

Emax

Erate

T50

R2adj

2016

Conventional tillage

173.10 ± 17.48

-2.61 ± 0.76

19.48 ± 1.77

0.95

9.90

No-till

582.75 ± 41.77

-3.34 ± 1.00

15.14 ± 0.91

0.97

5.35

P value

0.0001>

0.001>

0.0001>

 

 

2017

Conventional tillage

377.84 ± 11.37

-2.01 ± 0.21

5.76 ± 0.47

0.98

4.83

No-till

487.35 ± 5.84

-3.07 ± 0.42

4.99 ± 0.18

0.99

1.97

P value

0.0001>

0.001>

0.0001>

 

 

 

R2adj: ضریب تبیین تطبیقی، RMSE: خطای میانگین مربعات

R2adj, adjusted coefficient of determination; RMSE, root-mean-square error.

 

 

جدول 3- الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سه تراکم سویا

Table 3. Cumulative emergence pattern of spotted spurge in three soybean densities.

RMSE

 

Parameter estimates ± SE

 

Density

(seed ha-1)

Year

R2adj

T50

Erate

Emax

6.07

0.97

15.51 ± 1.00

-3.09 ± 0.87

363.95 ± 36.79

200,000

2016

6.48

0.97

16.72 ± 1.06

-3.03 ± 0.83

245.91 ± 17.41

300,000

6.91

0.97

17.92 ± 1.36

-2.33 ± 0.82

150.57 ± 11.06

400,000

 

 

0.0001>

0.001>

0.0001>

P value

2.78

0.99

5.33 ± 0.27

-2.05 ± 0.25

587.05 ± 11.61

200,000

2017

2.97

0.99

5.92 ± 0.30

-1.82 ± 0.23

395.06 ± 7.97

300,000

2.84

0.99

6.07 ± 0.32

-1.72 ± 0.21

309.91 ± 5.40

400,000

 

 

0.0001>

0.001>

0.0001>

P value

R2adj: ضریب تبیین تطبیقی، RMSE: خطای میانگین مربعات

R2adj: adjusted coefficient of determination; RMSE: root-mean-square error.

 

 

جدول 4- الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سه دز ایمازاتاپیر

Table 4. Cumulative emergence pattern of spotted spurge in three imazethapyr doses

Year

 

Imazethapyr doses

(g ai ha-1)

Parameter estimates ± SE

 

RMSE

Emax

Erate

T50

R2adj

2016

0

426.02 ± 25.24

-3.23 ± 1.12

14.81 ± 0.74

0.98

4.86

50

234.05 ± 22.19

-2.79 ± 0.85

17.44 ± 1.48

0.96

7.45

100

95.93 ± 13.06

-2.70 ± 0.73

19.86 ± 2.54

0.94

11.25

P value

0.0001>

0.001>

0.0001>

 

 

2017

0

624.64 ± 14.55

-2.42 ± 0.27

4.90 ± 0.18

0.99

3.01

50

443.06 ± 7.88

-2.02 ± 0.25

5.38 ± 0.27

0.99

2.87

100

227.00 ± 2.76

-1.63 ± 0.20

6.50 ± 0.37

0.99

2.17

P value

0.0001>

0.001>

0.0001>

 

 

R2adj: ضریب تبیین تطبیقی، RMSE: خطای میانگین مربعات

R2adj: adjusted coefficient of determination; RMSE: root-mean-square error.

 

 

سیستم­های خاک­ورزی

رویش تجمعی فرفیون خوابیده در هر دو سال، به‌طور معنی­داری تحت تاثیر سیستم­های خاک­ورزی قرار گرفت (0.0001>P)، به‌طوری‌که فرفیون خوابیده در سیستم بدون خاک­ورزی، رویش تجمعی بیشتری نسبت به خاک­ورزی رایج داشت (جدول 2، شکل 2). حداکثر رویش تجمعی فرفیون خوابیده (Emax) در سال 1395 تحت سیستم­های خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی، به‌ترتیب 173 و 583 گیاهچه در متر مربع بود، درحالی‌که در سال 1396 و در سیستم­های خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی، حداکثر رویش تجمعی فرفیون خوابیده (Emax) به‌ترتیب 378 و 487 گیاهچه در متر مربع بود (جدول 2، شکل 2). بنابراین، بین دو سیستم خاک­ورزی از لحاظ رویش فرفیون خوابیده، تفاوت اساسی وجود داشت. احتمالا دلیل این تفاوت در رویش با شرایط محیطی سطح خاک، مخصوصا نور و دما در سیستم بدون خاک­ورزی در ارتباط باشد که برای جوانه­زنی بذر و رویش فرفیون خوابیده مطلوب­تر است. عسگرپور و همکاران (Asgarpour et al., 2015) نشان دادند که نور و دما، جوانه­زنی بذرهای فرفیون خوابیده را تحریک می‌کند و به این نتیجه رسیدند که حداکثر رویش در سطح یا نزدیک سطح خاک رخ می­دهد. شیب منحنی یا نرخ رویش در هر درجه روز رشد (Erate) نیز در هر دو سال بین سیستم­های خاک­ورزی متفاوت بود (0.001>P). نرخ رویش فرفیون خوابیده در هر درجه روز رشد در سیستم بدون خاک­ورزیدر مقایسه با سیستم خاک­ورزی رایج، بالاتر بود (جدول 2). علاوه بر این، زمان- دما یا درجه روز رشد مورد نیاز تا رسیدن به 50 درصد رویش گیاهچه (T50) بین دو سیستم خاک­ورزی در هر دو سال متفاوت بود (0.0001>P) (جدول 2). فرفیون خوابیده در سیستم بدون خاک­ورزی، T50 پایین­تری نسبت به سیستم خاک­ورزی رایج داشت (به ترتیب 14/15 و 99/4 درجه روز رشد مورد نیازبرای رسیدن به 50 درصد رویش در سال های 1395 و 1396) (جدول 2). بنابراین فرفیون خوابیده در کرت­های بدون خاک­ورزی نسبت به کرت­های خاک­ورزی رایج، سریع­تر به 50 درصد رویش تجمعی دست یافت. عوامل متعددی ممکن است در رویش زودتر فرفیون خوابیده در سیستم بدون خاک­ورزی در مقایسه با سیستم خاک­ورزی رایج نقش داشته باشند؛ اول این‌که در سیستم­های بدون خاک­ورزی، بیشتر بذرها بر روی سطح خاک یا

 

 

Soil thermal time

شکل 2- تاثیر سیستم های خاک­ورزی بر الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سال­های 1395 و 1396 در دشت ناز ساری. میله­های عمودی نشان­دهنده خطای استاندارد هستند.

Fig 1. Effect of tillage systems on cumulative emergence pattern of spotted spurge in 2016 and 2017in Dasht Naz, Sari. Vertical bars represent standard error.


نزدیکی سطح خاک قرار گرفته­اند (Hongle et al., 2017)؛جایی که شرایط محیطی مخصوصا نور و دما برای جوانه­زنی و رویش تجمعی مطلوب وجود دارد (Mohler & Callaway, 1992)؛ بنابراین قابل انتظار است گیاهچه­های بیشتری در سیستم بدون خاک­ورزی رویش یابند (Hongle et al., 2017). دوم این‌که شخم، بذرهای سطحی را در لایه‌های عمیق­تر خاک دفن می­کند (Benvenuti et al., 2001)، بنابراین باعث کاهش رویش فرفیون خوابیده می‌شود. بذرهایی که بیش از حد عمیق دفن شده باشند، ممکن است به واسطه محیط نامطلوب، وادار به خواب شوند (Benvenuti et al., 2001). در نهایت رویش تجمعی سریع­تر در سیستم بدون خاک­ورزی می­تواند به اندازه کوچک بذرهای فرفیون خوابیده مربوط باشد. گیاهچه­هایی که به تازگی از بذرهای کوچکی که به‌طور عمیق در خاک دفن شده­اند جوانه می­زنند، ممکن است قبل از این‌که بتوانند از سطح خاک رویش یابند، ذخایر انرژیشان تخلیه شود (Bolfrey-Arku et al., 2011). بنابراین گزینه مدیریتی ممکن برای فرفیون خوابیده ممکن است شخم عمیق با گاوآهن برگردان دار باشد که بذرها را زیر عمق حداکثری آن‌ها دفن می­کند تا مانع رویش این علف‌هرز شود (Hongle et al., 2017). این نتیجه بیانگر اهمیت اثر عمق دفن بر رویش فرفیون خوابیده است. در این ارتباط، عسگرپور و همکاران (Asgarpour et al., 2015) به این نتیجه رسیدند که با توجه به نیاز نوری بذرهای فرفیون خوابیده برای جوانه­زنی، عملیات خاک­ورزی عمیقی که بذرها را دفن می­کند، ممکن است مانع جوانه­زنی و رویش این علف‌هرز شود.

تراکم­های سویا

اثر تراکم­های مختلف سویا بر رویش تجمعی گیاهچه­های فرفیون خوابیده در هر دو سال معنی­دار بود (0.0001>P). در تراکم 200 هزار بذر سویا در هکتار، فرفیون خوابیده رویش تجمعی بالاتری (Emax) نسبت به دو تراکم دیگر در هر دو سال داشت. رویش تجمعی فرفیون خوابیده در تراکم 400 هزار بذر سویا در هکتار پایین­تر بود (جدول 3، شکل 3). شیب منحنی یا نرخ رویش در هر STT (Erate) نیز بین تراکم­های سویا در هر دو سال متفاوت بود (0.001>P) (جدول 3). نرخ رویش فرفیون خوابیده در هر STT در تراکم­ 200 هزار بذر سویا در هکتار بیشتر بود اما در تراکم 400 هزار بذر کمتر بود (جدول 3). از طرف دیگر، T50 فرفیون خوابیده در تراکم 400 هزار بذر سویا در هکتار بیشتر و در تراکم 200 هزار بذر کمتر بود (0.0001>P) (جدول 3). بنابراین فرفیون خوابیده در تراکم پایین­تر سویا، رویش بالاتر و T50 پایین­تری (درجه روز رشد مورد نیاز مورد نیاز پایین­تری برای رسیدن به 50 درصد رویش) نسبت به تراکم بالاتر سویا نشان داد (جدول 3).

در تراکم پایین، گیاهان زراعی نیاز به زمان بیشتری برای بستن کانوپی خود دارند؛ بنابراین رویش علف­های‌هرز تحریک می­شود (Arce et al., 2009). ریچ و رنر (Rich & Renner, 2007) دریافتند که پایین آوردن تراکم سویا به زیر سطح مطلوب، رقابت­پذیری سویا با علف­های‌هرز را کاهش داد. این رقابت­پذیری کاهش یافته، منجر به تراکم بالاتر علف­های‌هرز و کاهش سطح برگ و وزن خشک سویا شد (Legere & Schreiber, 1989). همچنین نتایج نشان داد که تراکم 400 هزار بذر سویا در هکتار، منجر به فاز تاخیری طولانی­تری از رویش فرفیون خوابیده در هر دو سال، به واسطه نرخ رویش پایین­تر و T50 بالاتر (درجه روز رشد مورد نیاز مورد نیاز بالاتر برای رسیدن به 50 درصد رویش) شد (جدول 3). این امر، زمان بیشتری برای استقرار بهتر گیاه زراعی فراهم می­کند و توانایی رقابتی سویا را بهبود می­بخشد. بنابراین گیاهان زراعی در تراکم­های بالا، به‌دلیل تکامل سریع کانوپی، در رقابت باعلف­های‌هرز، برترند . هاردر و همکاران (Harder et al., 2007) دریافتند که در تراکم 445 هزار بوته در هکتار سویا، کانوپی 11 هفته پس از کاشت بسته شد، درحالیکه در تراکم پایین­تر یعنی 300 هزار بوته در هکتار، یک هفته بیشتر طول کشید تا کانوپی بسته شود. نتیجه این تفاوت این است که تکامل سریع کانوپی گیاه زراعی در مقدار بذرپاشی بالاتر، منجر به تراکم پایین­تر علف­های‌هرز شد.

دزهای ایمازاتاپیر

دزهای مختلف ایمازاتاپیر، تاثیر معنی­داری بر رویش تجمعی فرفیون خوابیده در هر دو سال داشتند (0.0001>P) (جدول 4، شکل 4). در بالاترین دز ایمازاتاپیر (100 گرم ماده موثره در هکتار)، رویش تجمعی فرفیون خوابیده پایین بود و هنگامی که هیچ علف­کشی به کار نرفته بود، میزان رویش بالاتر بود (جدول 4، شکل 4). مشاهده مشابه­ای برای شیب

 

 

Soil thermal time

شکل 3- تاثیر تراکم­های سویا بر الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سال­های 1395 و 1396 در دشت ناز ساری. میله­های عمودی نشان­دهنده خطای استاندارد هستند.

Fig 2. Effect of soybean densities on cumulative emergence pattern of spotted spurge in 2016 and 2017in the Dasht Naz, Sari. Vertical bars represent standard error.

 

 

منحنی یا نرخ رویش در  هر STT (Erate) نیز مشاهده شده بود؛ جایی که این پارامتر در بالاترین مقدار ایمازاتاپیر کمتر بود و در غیاب علف­کش، میزان آن بیشتر بود (جدول 4). از طرف دیگر، T50 روند متفاوتی را نشان داد و میزان آن در بالاترین دز ایمازاتاپیر، بیشتر و در غیاب علف­کش کمتر بود (جدول 4)؛ این روند در هر دو سال مشابه بود.

فرفیون خوابیده در بالاترین دز ایمازاتاپیر (100 گرم ماده موثره در هکتار)، نرخ رویش کمتر و T50 بالاتری (به ترتیب 86/19 و 50/6  درجه روز رشد مورد نیاز برای رسیدن به 50 درصد رویش) را در هر دو سال نشان داد (جدول 4) که منجر به دوره زمانی طولانی­تری برای رسیدن به 50 درصد رویش تجمعی در بخش اولیه فصل رشد شد. این امر، فرصت بیشتری برای گیاه زراعی به منظور بهره­برداری از منابع موجود و استقرار بهتر فراهم کرد و توانایی آن را برای سرکوب گیاهچه­های فرفیون خوابیده افزایش داد.

 

 

Soil thermal time

شکل 4- تاثیر دزهای ایمازاتاپیر بر الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده در سال­های 1395 و 1396 در دشت ناز ساری. میله­های عمودی نشان دهنده خطای استاندارد هستند.

Figure 3. Effect of imazethapyear doses on cumulative emergence pattern of spotted spurge in 2016 and 2017in the Dasht Naz, Sari. Vertical bars represent standard error.

 

 

ایمازاتاپیر به واسطه بقایای فعال طولانی مدت خود در خاک، کنترل موثری روی فرفیون خوابیده  در طی فصل رشد داشت (;Buhler & Proost, 1992 McGlamery et al., 1990). در این رابطه، والش و همکاران (Walsh et al., 2015) دریافتند که ایمازاتاپیر در بالاترین دز (100 گرم ماده موثره در هکتار)، تراکم و وزن خشک سلمه تره (Chenopodium album L.)، آمبروسیا (Ambrosia artemisiifolia L.)، دم روباهی باریک (Alopecurus myosuroides Huds.) و گاوپنبه (Abutilon theophrasti Medicus.) را بیش از 80 درصد کاهش داد.

عملکرد سویا

نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که سیستم خاک­ورزی، تراکم سویا و دز علف­کش تاثیر معنی­داری بر عملکرد سویا در هر دو سال داشتند (0.01>P) (جدول 5). مقایسه میانگین عملکرد سویا در سیستم­های مختلف خاک­ورزی نشان داد که عملکرد دانه سویا در سیستم خاک­ورزی رایج در مقایسه با سیستم بدون خاک­ورزی در هر دو سال آزمایش بالاتر بود (جدول 6).

 

 

جدول 5- تجزیه واریانس عملکرد سویا در سال های 1395 و 1396

Table 5- Variance analysis of soybean yield in 2016 and 2017

Source of variation

 

df

Soybean yield

 

2016

2017

Block (B)

2

0.01>

0.01>

Tillage (T)

1

0.01>

0.01>

Error a

2

NS

NS

Density (D)

2

0.01>

0.01>

Herbicide Dose (HD)

2

0.01>

0.01>

D × HD

4

NS

NS

T × D

2

NS

NS

T × HD

2

NS

NS

T × D × HD

4

NS

NS

Error b

8

NS

NS

CV (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.73

7.30

ns: غیرمعنی‌دار

ns: not significant.

 

 

جدول 6- مقایسه میانگین اثر سیستم های خاک ورزی بر عملکرد سویا در سال های 1395 و 1396

Table 6. Mean comparison of the effect of tillage systems on soybean yield in 2016 and 2017

 

Year

 

Tillage systems

Source of variation

2017

 

2016

2822.22a

3422.22a

Conventional tillage

 

Soybean yield

(kg ha-1)

 

2515.55b

3115.56b

No-till

 

             

در هر ستون، میانگین‌های دارای حروف مشترک، با هم اختلاف معنی‌داری در سطح پنج درصد و بر اساس آزمون دانکن ندارند.

In each column, means with the same letters are not significantly different (P < 0.05) according to Duncan.

 

 

خاک­ورزی درکنار برگردان خاک، آماده­سازی بستر بذر، افزایش مواد غذایی و نفوذپذیری خاک، علف­های‌هرز را نیز به خوبی کنترل می­کند، به‌گونه­ای که مهم­ترین هدف شخم در روش­های مدرن زراعت، کنترل علف­های‌هرز  است (Reicosky & Allmaras, 2003). در این راستا، شخم سبب افزایش سرعت زوال بذر علف­های‌هرز، کاهش جمعیت علف­های‌هرز چندساله و دوساله از طریق قطع اندام­های زایا و رویشی و توزیع یکنواخت بذر علف‌های‌هرز در نیمرخ خاک می­شود (Rashedmohassel et al., 1999)؛ در مقابل، در نظام­های خاک­ورزی حداقل، جمعیت علف­های‌هرز  پهن برگ و باریک برگ یک‌ساله با جوانه­زنی سطحی و زود هنگام افزایش می‌یابد زیرا در این روش، 60 تا 90 درصد بذرهای علف­های‌هرز  در سطح خاک قرار دارند (Swanton et al., 2002). همچنین در این روش، وجود بقایای گیاهی در سطح خاک، باعث سایه­اندازی بر روی خاک می‌شود و در این شرایط، خاک سه تا چهار درجه سانتی‌گراد سردتر و مرطوب­تر از خاک شخم خورده می­باشد و شرایط مطلوبی را برای جوانه­زنی علف­های‌هرز  با بذرهای کوچک مانند فرفیون خوابیده فراهم می­کند (Gebhardt et al., 1985). به‌طور‌کلی، افزایش تراکم علف­های‌هرز در سیستم­های خاک­ورزی حداقل، سبب کاهش عملکرد محصول می­شود (Blackshaw et al., 2001). به‌علاوه سیستم­های بدون شخم، سبب رشد علف­های‌هرز تا پیش از کاشت محصول می­شوند و بنابراین علف­های‌هرزی که در زمان کاشت محصول در حال رشد هستند، ئر مقایسه با آن دسته که همزمان با گیاه زراعی سبز می‌شوند، خسارت بیشتری به گیاه زراعی وارد می­نمایند (Rashedmohassel et al., 1999). در این ارتباط، واسیلاس و همکاران (Vasilas et al., 1988) در یک مطالعه در ایلینویز نشان دادند که سویای کاشته شده در سیستم بدون خاک­ورزی، عملکرد کمتری نسبت به سویای کاشته شده در سیستم خاک­ورزی رایج داشت.

همچنین مقایسه میانگین عملکرد سویا در تراکم­های مختلف کاشت نشان داد که بیشترین عملکرد سویا در هر دو سال آزمایش، در تراکم 400 هزار بوته در هکتار به دست آمد (جدول 7).

 

 

جدول 7- مقایسه میانگین اثر تراکم‌ سویا بر عملکرد این گیاه در سال های 1395 و 1396

Table 7. Mean comparison of the effect of soybean densities on its yield in 2016 and 2017

Year

 

 

Soybean density

 (seed ha-1)

 

Source of variation

 

2017

 

2016

2650.00b

3250.00b

200.000

Soybean yield

(kg ha-1)

عملکرد سویا

(کیلوگرم در هکتار)

2295.00c

2895.00c

300,000

3061.66a

 

3661.67a

400,000

در هر ستون، میانگین‌های دارای حروف مشترک، با هم اختلاف معنی‌داری در سطح پنج درصد و بر اساس آزمون دانکن ندارند.

In each column, means with the same letters are not significantly different (P < 0.05) according to Duncan.

 

 

در مطالعه­ای با بررسی اثر تراکم بر ارقام لوبیا مشخص شد که با افزایش تراکم، تعداد غلاف در بوته و وزن صد دانه کاهش یافت؛ هرچند به دلیل افزایش تعداد غلاف در واحد سطح، عملکرد دانه افزایش یافت (Parvizi et al., 2011). بنابراین به‌نظر می­رسد که دلیل اصلی افزایش عملکرد دانه در تراکم 400 هزار بوته در هکتار، افزایش تعداد غلاف در واحد سطح باشد. در مطالعه دیگری، اثر تراکم بر عملکرد دو رقم لوبیا مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده شد که با افزایش تراکم یا کاهش فاصله ردیف از 60 به 30 سانتی‌متر، بر سرعت رشد محصول افزوده شد و بالاترین عملکرد دانه به‌دست آمد (Torabi Jafroudi et al., 2007). با افزایش تراکم گیاهی، عملکرد دانه ژنوتیپ­های مختلف مورد مطالعه سویا افزایش یافت (Gan et al., 2002).

مقایسه میانگین عملکرد سویا در دزهای مختلف علف­کش نشان داد که دز 100 گرم ماده موثره ایمازاتاپیر در هکتار، بالاترین عملکرد دانه را در هر دو سال داشت (جدول 8). با توجه به این نتیجه و همچنین پاسخ الگوی رویش تجمعی فرفیون خوابیده به دزهای ایمازاتاپیر که در بالا بیان شد می توان دریافت که ایمازاتاپیر، با توجه به کنترل موثر فرفیون خوابیده در طول فصل، فرصت بیشتری برای دسترسی گیاه زراعی به منابع موجود در طی فصل رشد را فراهم کرد و بنابراین عملکرد گیاه زراعی انتهای فصل رشد افزایش یافت. حسن زاده و همکاران (Hasanzadeh et al., 2015) در بررسی اثر ایمازاتاپیر بر روی لوبیا قرمز به این نتیجه رسیدند که عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز در دز توصیه شده (100 گرم ماده موثره در هکتار) به‌طور معنی­داری بهبود پیدا کرد.

 

جدول 8- مقایسه میانگین اثر دزهای ایمازاتاپیر بر عملکرد سویا در سال های 1395 و 1396

Table 8. Mean comparison of the effect of imazethapyr doses on soybean yield in 2016 and 2017

Year

 

Imazethapyr doses

(g ai ha-1)

Source of variation

2017

 

2016

1696.66c

2296.67c

0

Soybean yield

(kg ha-1)

2193.33b

2793.33b

50

2706.66a

3306.67a

100

در هر ستون، میانگین‌های دارای حروف مشترک، با هم اختلاف معنی‌داری در سطح پنج درصد و بر اساس آزمون دانکن ندارند.

In each column, means with the same letters are not significantly different (P < 0.05) according to Duncan.

 

 

نتیجه ­گیری کلی

مطالعه حاضر نشان داد که رویش فرفیون خوابیده، به‌وسیله عملیات مدیریتی همچون سیستم­های خاک­ورزی، تراکم­های سویا و دزهای ایمازاتاپیر تحت تاثیر قرار گرفت. درجه روز رشد تا رسیدن به 50 درصد رویش فرفیون خوابیده در سیستم خاک­ورزی رایج نسبت به سیستم بدون خاک­ورزی افزایش یافت و با افزایش تراکم کاشت، رویش گیاهچه در هر درجه روز رشدکاهش یافت. همچنین با افزایش دز علف­کش، نیازهای درجه روز رشد برای رسیدن به 50 درصد رویش افزایش یافت. بنابراین سیستم خاک­ورزی رایج، تراکم 400 هزار بذر سویا در هکتار و دز 100 گرم ماده موثره ایمازاتاپیر در هکتار، منجر به کاهش تراکم گیاهچه فرفیون خوابیده در متر مربع و طولانی‌تر شدن درجه روز رشد برای علف‌هرز تا رسیدن به 50 درصد رویش گیاهچه­ها شدند. این امر، زمان بیشتری برای بوته­های سویا فراهم کرد تا بهتر استقرار یابند و توانایی رقابتی خود را بهبود دهند؛ بنابراین بالاترین عملکرد سویا در واحد سطح، در پایان فصل رشد در این تیمارها مزبور به‌دست آمد. این نتایج می‌تواند به برنامه­ریزی برای گزینه­های مدیریتی مناسب، تکامل مدل­ها و تصمیم­گیری زمان­بندی بهینه برای کنترل فرفیون خوابیده در مزارع سویا کمک کند.

 

 

منابع


Arce, G.D., Pedersen, P. and Hartzler, R.G. 2009. Soybean seeding rate effects on weed management. Weed Technol. 23:17–22

Asgarpour, R., Ghorbani, R., Khajeh-Hosseini, M., Mohammadvand, E. and Chauhan, B.S. 2015. Germination of spotted spurge (Chamaesyce maculata) seeds in response to different environmental factors. Weed Sci. 63:502–510

Benvenuti, S., Macchia, M. and Miele, S. 2001. Quantitative analysis of emergence of seedlings from buried weed seed with increasing soil depth. Weed Sci. 49:528–535

Black, I.D. and Dyson, C.B. 1997. A model of the cost of delay in spraying weeds in cereals. Weed Res. 37:139–146

Blackshaw, R.E. 1993. Downy brome (Bromus tectorum) density and relative time of emergence affects interference in winter wheat (Triticum aestivum). Weed Sci. 41:551–556

Blackshaw R.E., Larney F.J., Lindwall C.W., Watson, P.R. and Derksen, D.A. 2001. Tillage intensity and crop rotation affect weed community dynamics in a winter wheat cropping system. Can J. Plant. Sci. 81:805-813

Bolfrey-Arku, G.E.K., Chauhan, B.S. and Johnson, D.E. 2011. Seed germination ecology of itchgrass (Rottboellia cochinchinensis). Weed Sci. 59:182–187

Brown, R.F. and Mayer, D.G. 1988. Representing cumulative germination. The use of the Weibull function and other empirically derived curves. Ann. Bot. 61:127–138

Buhler, D.D. and Proost, R.T. 1992. Influence of application time on bioactivity of imazethapyr in no-tillage soybean (Glycine max). Weed Sci. 40:122-126

Chauhan, B.S., Gill, G. and Preston, C. 2006. Seedling recruitment pattern and depth of recruitment of 10 weed species in minimum tillage and no-till seeding systems. Weed Sci. 54:658–668

Chauhan, B.S. and Johnson, D.E. 2009. Influence of tillage systems on weed seedling emergence pattern in rainfed rice. Soil Tillage Res. 106:15–21

Chauhan, B.S. and Johnson, D.E., 2011. Row spacing and weed control timing affect yield of aerobic rice. Field Crops Res. 121, 226–231

Eizenberg, H., Colquhoun, J.B. and Mallory-Smith, C.A. 2005. A predictive degree-d model for small broomrape (Orobanche minor) parasitism in red clover in Oregon. Weed Sci. 53:37–40

Froud-Williams, R.J., Chancellor, R.J. and Drennan, D.S.H. 1981. Potential changes in weed floras associated with reduced-cultivation systems for cereal production in temperate regions. Weed Res. 21: 99–109

Gibson, K.D., Fischer, A.J., Foin, T.C. and Hill, J.E. 2002. Implications of delayed Echinochloa spp. germination and duration of competition for integrated weed management in water-seeded rice. Weed Res. 42:351–358

Gan, Y., Stulen, I., Van Keulen, H. and Kuiper, P.J.C. 2002. Physiological response of soybean genotypes to plant density. Field Crops Res. 74: 231-241

Gebhardt, M.R., Daniel T.C., Schweizer, E.E. and Allmaras, R.R. 1985. Conservation tillage. Weed Sci. 23:25-630

Harder, D.B., Sprague, C.L. and Renner, K.A. 2007. Effect of soybean row width and population on weed, crop yield, and economic return. Weed Technol. 21:744–752

Hasanzadeh, S., Rezvani, M. and Abbasi, R. 2015. The Effect of imazethapyr reduced dose on red bean (Phaseolus calcaratus L.) grain yield and yield components at competition with velvetleaf (Abutilon theophrasti Medik.). J. Agric. Sci. Prod. 1:14-24

Hongle, X., Wangcang, S., Di, Z., Lanlan, S., Hengliang, W., Fei, X., Shunguo, Z., Zeguo, Z. and Renhai, W. 2017. Influence of environmental factors on Cucumis melo L. var. agrestis Naud. Seed germination and seedling emergence. Plos One. 12:1-16

Izquierdo, J., Gonzalez-Andujar, J.L., Bastida, F., Lezaun, J.A. and Del Arco, M.J.S. 2009. A thermal time model to predict corn poppy (Papaver rhoeas) emergence in cereal field. Weed Sci. 57:660–664

Legere, A. and Schreiber, M.M. 1989. Competition and canopy architecture as affected by soybean (Glycine max) row width and density of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Sci. 37:84–92  

McGlamery, M.D., Pike, D.R., Knake, E.L., Curran, W.S. and Anderson, C.D. 1990. Weed control for corn, soybeans, and sorghum. Pages 139-145 in Univ. Illinois Coll. Agric. Circ. no. 1277-90. Urbana, IL.

Mohler, C.L. and Callaway, M.B. 1992. Effects of tillage and mulch on the emergence and survival of weed in sweet corn. J. Appl. Ecol. 29:21-34

Nasseh, Y., Joharchi, M.R. and Zehzad, B. 2006. Two new records of the genus Euphorbia (Euphorbiaceae) for the flora of Iran. Iran J. Bot. 12:78–80

Nice, G.R.W., Buehring, N.W. and Shaw, D.R. 2001. Sicklepod (Senna obtusifolia) response to shading, soybean (Glycine max) row spacing, and population in three management systems. Weed Technol. 15:155–162

Norsworthy, J.K. and Oliveira, M.J. 2007. Tillage and soybean canopy effects on common cocklebur (Xanthium strumarium) emergence. Weed Sci. 55:474-480

Ohnishi, Y. and Suzuki, N. 2008. Seasonally different modes of seed dispersal in the prostrate annual, Chamaesyce maculata (L.) Small (Euphorbiaceae), with multiple overlapping generations. Ecol. Res. 23:299–305

Pahlevani A.H. and Akhani, H. 2011. Seed morphology of Iranian annual species of Euphorbia (Euphorbiaceae). Bot. J. Linn. Soc. 167:212–234

Parvizi, S., Amirnia, R., Bernosy, I., Paseban, I.B., Hasanzadeh, G.A. and Raeii, Y. 2011. Evaluation of different plant densities effects on rate and process of grain filling, yield and yield components in varieties of dry bean. Int. J. Plant Prod. 18:69-87.

Rashedmohassel, M.H., Rahimian, H. and Banaeian, M. 1999. Applied Weed Science. University Jahad Mashhad Press. 576 Pp.

Reicosky, D.C. and Allmaras, R.R. 2003. Advances in tillage research in North American cropping systems. Int. J. Plant Prod. 8:75-125

Rich, A.M. and Renner, K.A. 2007. Row spacing and seeding rate effects on eastern black nightshade (Solanum ptychanthum) and soybean. Weed Technol. 21:124–130.

Spokas, K. and Forcella, F. 2006. Estimating hourly incoming solar radiation from limited meteorological data. Weed Sci. 54:182–189.

Swanton C.J., Shrestha A., Clements D.R., Booth B.D. and Chandler K. 2002. Evaluation of alternative weed management systems in a modified no-tillage corn-soybean-winter wheat rotation: Weed densities, crop yields, and economics. Weed Sci. 50:505-511

Torabi Jafroudi A., Hasanzadeh A.A., and Fayaz moghadam A. 2007. Effect of plant population on some morph physiological characteristics of two common bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars. App. Field Crop Res. 20: 63-71

Vasilas, B.L., Esgar, R.W., Walke, W.M., Beck, R.H. and Mainz M.J. 1988. Soybean response to potassium fertility under four tillage systems. Agron. J. 80:5-8

Walsh, K.D., Soltani, N., Shropshire, C. and Sikkema, P.H. 2015. Weed control in soybean with imazethapyr applied alone or in tank mix with saflufenacil/dimethenamid-P. Weed Sci. 63:329-335.



[1] Autochory

[2] Pre emergence (PRI)         

[3] Soil thermal time (STT)

[4] Growing Degree Days (GDD)

Arce, G.D., Pedersen, P. and Hartzler, R.G. 2009. Soybean seeding rate effects on weed management. Weed Technol. 23:17–22
Asgarpour, R., Ghorbani, R., Khajeh-Hosseini, M., Mohammadvand, E. and Chauhan, B.S. 2015. Germination of spotted spurge (Chamaesyce maculata) seeds in response to different environmental factors. Weed Sci. 63:502–510
Benvenuti, S., Macchia, M. and Miele, S. 2001. Quantitative analysis of emergence of seedlings from buried weed seed with increasing soil depth. Weed Sci. 49:528–535
Black, I.D. and Dyson, C.B. 1997. A model of the cost of delay in spraying weeds in cereals. Weed Res. 37:139–146
Blackshaw, R.E. 1993. Downy brome (Bromus tectorum) density and relative time of emergence affects interference in winter wheat (Triticum aestivum). Weed Sci. 41:551–556
Blackshaw R.E., Larney F.J., Lindwall C.W., Watson, P.R. and Derksen, D.A. 2001. Tillage intensity and crop rotation affect weed community dynamics in a winter wheat cropping system. Can J. Plant. Sci. 81:805-813
Bolfrey-Arku, G.E.K., Chauhan, B.S. and Johnson, D.E. 2011. Seed germination ecology of itchgrass (Rottboellia cochinchinensis). Weed Sci. 59:182–187
Brown, R.F. and Mayer, D.G. 1988. Representing cumulative germination. The use of the Weibull function and other empirically derived curves. Ann. Bot. 61:127–138
Buhler, D.D. and Proost, R.T. 1992. Influence of application time on bioactivity of imazethapyr in no-tillage soybean (Glycine max). Weed Sci. 40:122-126
Chauhan, B.S., Gill, G. and Preston, C. 2006. Seedling recruitment pattern and depth of recruitment of 10 weed species in minimum tillage and no-till seeding systems. Weed Sci. 54:658–668
Chauhan, B.S. and Johnson, D.E. 2009. Influence of tillage systems on weed seedling emergence pattern in rainfed rice. Soil Tillage Res. 106:15–21
Chauhan, B.S. and Johnson, D.E., 2011. Row spacing and weed control timing affect yield of aerobic rice. Field Crops Res. 121, 226–231
Eizenberg, H., Colquhoun, J.B. and Mallory-Smith, C.A. 2005. A predictive degree-d model for small broomrape (Orobanche minor) parasitism in red clover in Oregon. Weed Sci. 53:37–40
Froud-Williams, R.J., Chancellor, R.J. and Drennan, D.S.H. 1981. Potential changes in weed floras associated with reduced-cultivation systems for cereal production in temperate regions. Weed Res. 21: 99–109
Gibson, K.D., Fischer, A.J., Foin, T.C. and Hill, J.E. 2002. Implications of delayed Echinochloa spp. germination and duration of competition for integrated weed management in water-seeded rice. Weed Res. 42:351–358
Gan, Y., Stulen, I., Van Keulen, H. and Kuiper, P.J.C. 2002. Physiological response of soybean genotypes to plant density. Field Crops Res. 74: 231-241
Gebhardt, M.R., Daniel T.C., Schweizer, E.E. and Allmaras, R.R. 1985. Conservation tillage. Weed Sci. 23:25-630
Harder, D.B., Sprague, C.L. and Renner, K.A. 2007. Effect of soybean row width and population on weed, crop yield, and economic return. Weed Technol. 21:744–752
Hasanzadeh, S., Rezvani, M. and Abbasi, R. 2015. The Effect of imazethapyr reduced dose on red bean (Phaseolus calcaratus L.) grain yield and yield components at competition with velvetleaf (Abutilon theophrasti Medik.). J. Agric. Sci. Prod. 1:14-24
Hongle, X., Wangcang, S., Di, Z., Lanlan, S., Hengliang, W., Fei, X., Shunguo, Z., Zeguo, Z. and Renhai, W. 2017. Influence of environmental factors on Cucumis melo L. var. agrestis Naud. Seed germination and seedling emergence. Plos One. 12:1-16
Izquierdo, J., Gonzalez-Andujar, J.L., Bastida, F., Lezaun, J.A. and Del Arco, M.J.S. 2009. A thermal time model to predict corn poppy (Papaver rhoeas) emergence in cereal field. Weed Sci. 57:660–664
Legere, A. and Schreiber, M.M. 1989. Competition and canopy architecture as affected by soybean (Glycine max) row width and density of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Sci. 37:84–92  
McGlamery, M.D., Pike, D.R., Knake, E.L., Curran, W.S. and Anderson, C.D. 1990. Weed control for corn, soybeans, and sorghum. Pages 139-145 in Univ. Illinois Coll. Agric. Circ. no. 1277-90. Urbana, IL.
Mohler, C.L. and Callaway, M.B. 1992. Effects of tillage and mulch on the emergence and survival of weed in sweet corn. J. Appl. Ecol. 29:21-34
Nasseh, Y., Joharchi, M.R. and Zehzad, B. 2006. Two new records of the genus Euphorbia (Euphorbiaceae) for the flora of Iran. Iran J. Bot. 12:78–80
Nice, G.R.W., Buehring, N.W. and Shaw, D.R. 2001. Sicklepod (Senna obtusifolia) response to shading, soybean (Glycine max) row spacing, and population in three management systems. Weed Technol. 15:155–162
Norsworthy, J.K. and Oliveira, M.J. 2007. Tillage and soybean canopy effects on common cocklebur (Xanthium strumarium) emergence. Weed Sci. 55:474-480
Ohnishi, Y. and Suzuki, N. 2008. Seasonally different modes of seed dispersal in the prostrate annual, Chamaesyce maculata (L.) Small (Euphorbiaceae), with multiple overlapping generations. Ecol. Res. 23:299–305
Pahlevani A.H. and Akhani, H. 2011. Seed morphology of Iranian annual species of Euphorbia (Euphorbiaceae). Bot. J. Linn. Soc. 167:212–234
Parvizi, S., Amirnia, R.,  Bernosy, I.,  Paseban, I.B., Hasanzadeh, G.A. and Raeii, Y. 2011. Evaluation of different plant densities effects on rate and process of grain filling, yield and yield components in varieties of dry bean. Int. J. Plant Prod. 18:69-87.
Rashedmohassel, M.H., Rahimian, H. and Banaeian, M. 1999. Applied W. Sci. Publicized University Jahad Mashhad. 576 Pp.
Reicosky, D.C. and Allmaras, R.R. 2003. Advances in tillage research in North American cropping systems. Int. J. Plant Prod. 8:75-125
Rich, A.M. and Renner, K.A. 2007. Row spacing and seeding rate effects on eastern black nightshade (Solanum ptychanthum) and soybean. Weed Technol. 21:124–130.
Spokas, K. and Forcella, F. 2006. Estimating hourly incoming solar radiation from limited meteorological data. Weed Sci. 54:182–189.
Swanton C.J., Shrestha A., Clements D.R., Booth B.D. and Chandler K. 2002. Evaluation of alternative weed management systems in a modified no-tillage corn-soybean-winter wheat rotation: Weed densities, crop yields, and economics. Weed Sci. 50:505-511
Torabi Jafroudi A., Hasanzadeh A.A., and Fayaz moghadam A. 2007. Effect of plant population on some morph physiological characteristics of two common bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars. App. Field Crop Res. 20: 63-71
Vasilas, B.L., Esgar, R.W., Walke, W.M., Beck, R.H. and Mainz M.J. 1988. Soybean response to potassium fertility under four tillage systems. Agron. J. 80:5-8
Walsh,  K.D., Soltani, N., Shropshire, C. and Sikkema, P.H. 2015. Weed control in soybean with imazethapyr applied alone or in tank mix with saflufenacil/dimethenamid-P no access. Weed Sci. 63:329-335.