ﺗﺄثیر تراکم بوته بر دوره بحرانی کنترل علف های هرز کلزا (Brassica napus L.) در منطقه رشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد

2 محقق

چکیده

به منظور بررسی ﺗﺄثیر تراکم بوته بر دوره بحرانی کنترل علف های هرز کلزا (Brassica napus) رقم هایولا 401، آزمایشی در سال زراعی 88-1387 در موسسه تحقیقات برنج رشت، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تراکم بوته (80 و 57 بوته در متر مربع) و دوره های مدیریت علف های هرز بر مبنای مراحل رشدی کلزا (5 سطح کنترل  و 5 سطح تداخل علف های هرز تا مراحل سبز شدن، 2 برگی، 4 برگی، 8 برگی و ظهور جوانه گل و دو تیمار کنترل و تداخل تمام فصل به عنوان شاهد) بودند. دوره بحرانی کنترل علف های هرز بر مبنای مقادیر 5 و 10 درصد افت مجاز عملکرد و از طریق برازش توابع غیر خطی رگرسیونی گامپرتز و لجستیک به داده های مربوط به عملکرد نسبی، به ترتیب در تیمارهای عاری و آلوده به علف های هرز تعیین شد. نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان داد که دوره بحرانی کنترل علف های هرز در تراکم 80 بوته در متر مربع با احتساب 10 و 5 درصد افت مجاز عملکرد، به ترتیب بین مراحل سبز شدن تا ظهور جوانه گل (4/108- 5/31 روز پس از کاشت) و کاشت تا گلدهی (4/139- 5/13 روز پس از کاشت) بود. در تراکم 57 بوته در متر مربع نیز این دوره با در نظر گرفتن مقادیر 10 و 5 درصد کاهش قابل قبول عملکرد، به ترتیب بین مراحل سبز شدن تا گلدهی (115- 5/25 روز پس از کاشت) و کاشت تا گلدهی (143- 4 روز پس از کاشت) تعیین شد. بنابراین، دوره بحرانی کنترل علف های هرز در تراکم 57 بوته در متر مربع نسبت به تراکم 80 بوته، زودتر شروع شده و دامنه آن نیز طولانی تر بود. در این آزمایش، علف های هرز پاییزه به ترتیب اهمیت (از نظر تعداد) شامل علف چمنی (Poa trivialis) ، خونی واش (Phalaris minor)، آلاله پیازی (Ranunculus bulbosus) و ترشک (Rumex crispus) بوده و علف های هرز بهاره نیز شامل پیر بهار کانادایی (Erigeron Canadensis) و توری (Lythrum salicaria) بودند. تعداد و وزن خشک علف های هرز به عوامل مورد بررسی و بر همکنش آن ها واکنش معنی داری نشان داده و بیشترین تعداد و وزن خشک علف های هرز مربوط به تراکم 57 بوته در تیمار تداخل تا مرحله 8 برگی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Plant Density on Critical Period of Weed Control in Canola (Brassica napus L.)

نویسندگان [English]

  • maryam radjabian 1
  • jafar asghari 2
  • mohammad ehteshami 2
  • mohammad rabiee 2
چکیده [English]

In order to study the effect of plant density on critical period of weed control in canola (Brassica napus L.), hybrid cultivar of hyola 401, a factorial experiment was conducted using a randomized complete blocks design with three replications at Rice Research Institute of Iran (RRII) in Rasht during 2008-2009 growing season. The factors included plant density (80 and 57 plants m-2) and periods of weed management based on growth stages the crop. These periods included five levels of weed control until crop emergence, 2, 4, 8 leaf stages and emergence of flowering bud initiation and five levels of weed interference until the above mentioned growth stages. Two additional treatments including full-season weedy and weed free checks were also prepared. The critical period of weed control was determined with the use of 5 and 10% acceptable yield loss levels by non-linear regression method and fitting logistic and gompertz equations to relative yield data. The results showed that the critical period of weed control in a density of 80 plants m-2 was between emergence to flowering bud initiation and planting to flowering (31.5-108.4 and 13.5-139.4 days after planting) and In a density of 57 plants m-2 was also between emergence to flowering and planting to flowering (25.5-115 and 4-143 days after planting) considering 10 and 5% acceptable yield loss, respectively. Therefore, the critical period started earlier and was also longer in a density of 57 plants than the density of 80 plants m-2. Weeds in field due to fall product were divided into fall and spring categories. Fall weeds in order of importance (in terms of density) were Poa trivialis, Phalaris minor, Ranunculus bulbosus and Rumex crispus. Spring weeds also were Erigeron Canadensis and Lythrum salicaria. The results also showed that plant density, control and interference of weeds and their interactions had significant effects on number and dry weight of weeds. The highest weed dry weight and number were related to 57 plants m-2 on interference treatment to 8 leaf stages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • plant density
  • Canola
  • Critical Period of Weed Control
  • Acceptable Yield Loss
  • Logistic
  • gompertz
Aghaalikhani, M. and Yaghoobi, S. R. 2008. Critical period of weed control in winter canola (Brassica napus L.) in a semi-arid region. Pak. J. of Biol. Sci. 11:773-777.
All- Barrak, Kh. M. 2006. Irrigation interval and nitrogen level effects on growth and yield of canola (Brassica napus L.). Scientific Journal of King Faisal University. Al- Hassa, Saudi Arabia. 7:87-102.
Amirmoradi, SH. 1999. Effect of plant density on yield, yield components and some growth indices of  rapeseed cultivars. M. Sc. Thesis. University of Guilan. Iran.
Anonymous. 2008-9. Agricultural Statistics. Agricultural Crops in 2008-9. Bureau of Statistics and Information Technology of Ministry of Agriculture.Vol 1. pp: 114. 
Asghari, J. 2002. Critical period of weed control in two (improved and local) cultivars of rice (Oryza sativa L.) in drought stress conditions. Iranian J. Agric. Sci. 33: 637-649.(In Persian with English summary).
Asghari, J. and Cheraghi, GH. R. 2003. The critical period of weed control in two late and medium maturity grain maize (Zea mays) cultivars. Iranian J. of Agric. 5:285-302. (In Persian with English summary).
Barjasteh, A. R. and Rahimian, H. 2006. The critical period of weed control in sorghum (Sorghum bicolor L.). J. Agric. Sci. Natur. Resour.12:109-119.(In Persian with English summary).
Eftekhari, A., Shirani Rad, A. H., Rezai, A. M., Salehian, H. and Ardakani, M. R. 2005. Determining of critical period of weeds control in soybean (Glycine max L.) in Sari region. Iranian J. of Agric. 7:347-364. (In Persian with English summary).
Erman, M., Tepe, I., Bükün, B., Yergin, R. and Taşkesen, M. 2008. Critical period of weed control in winter lentil under non-irrigated conditions in Turkey. African J. of Agri. Res. 3:523-530.
Hall, M., Swanton, C. J. and Anderson, G. W. 1992. The critical period of weed control in grain corn (Zea mays L.). Weed Sci. 40:441-447.
Hamzei, J., Dabbagh Mohammady Nasab, A., Rahimzadeh Khoie, F., Javanshir, A. and  Moghaddam, M. 2007. Critical period of weed control in three winter oilseed rape (Brassica napus L.) cultivars. Turk. J. Agric. 31:83-90.
Keramati, S., Pirdashti, H., Esmaili, M. A., Abbasian, A. and Habibi, M. 2008. The critical period of weed control in soybean (Glycine max (L.) Merr.) in north of Iran conditions. Pak. J. of Biol. Sci. 11(3):463-467.
Khoshnam, M. 2007. Effect of row spacing on critical period of weed control in canola. M. Sc. Thesis. University of Guilan, Iran.
Knezevic, S. Z., Evans, S. P., Blankenship, E. E., Van Acker, R. C. and Lindquist, J. L. 2002. Critical period for weed control: the concept and data analysis. Weed Sci. 50:773-786.
Martin, S. G., Van Acker, R. C. and Friesen, F. 2001. Critical period of weed control in spring canola. Weed Sci. 49:326-333.
Matinrad, M., Lorzadeh, Sh., Hoseinpoor, M., Noriani, H. and Malavi, A. 2010. The Proceedings of 3th Iranian weed science congress. Babolsar. p:595-599.
Miller, M. 2001. Determination of canola stands by hoop method. Field Crop Res. 78:41-43.
Rashed Mohassel, M. H. and Mousavi, K. 2007. Principles in weed management. Ferdowsi University of Mashhad Press. (Second Edition. 545 pp. (Translated in Persian)).
Sedghi, M., Seyed Sharifi, R., Namvar, A., Khandan-e-Bejandi, T. and Molaei, P. 2008. Responses of sunflower yield and grain filling period to plant density and weed interference. Res. J. of Biol. Sci. 3:1048-1053.
Shahvardi, M., Hejazi, A., Rahimian Mashhadi, H. and Torkamaani, A. 2002. Determination of the critical period weed control in sunflower (Helianthus annuus cv. Record). Iranian J. of Agric. 4:152-163.(In Persian with English summary).
Street, J. R., Gardner, D. S. and Sherratt, P. J. 2001. Annual bluegrass and rough bluegrass control. Horticulture & Crop Sci. 1-3. 
Van Acker, R. C. 2000. Critical period of weed control in canola. Agri-Food Research & Development initiative. 98-112.
Yaghoobi, S. R. 2005. Determining of the critical period of weed control in winter canola in west region of Tehran. M. Sc. Thesis. University of Mazandaran. Iran.
Yasari, E., Patwardhan, A. M., Ghole, V. S., Omid, G. C. and Ahmad, A. 2008. Relationship of growth parameters and nutrients uptake with canola (Brassica napus L.) yield and yield contribution at different nutrients availability. Pak. J. Biol. Sci. 11:845-853.