پایش وضعیت مقاومت توده‌های علف‏ هرز خونی ‏واش (Phalaris minor ) به برخی از علف‏کش‏های رایج در مزارع گندم پنج استان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته‏ کارشناسی ارشد رشته شناسایی و مبارزه با علف‌های‌هرز، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد بخش تحقیقات علف‌های‌هرز، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

4 استادیار، بخش تحقیقات علف‌های‌هرز، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

مقاومت علف‌های‌هرز به علف‌کش‌ها در ایران رو به گسترش است؛ بنابراین پایش مقاومت به علف‌کش‌های رایج و ارزیابی مقاومت عرضی به این علف‌کش‌ها در 38 توده خونی‏واش جمع‌آوری شده از مزارع گندم پنج استان کشور (استآن‌های گلستان، فارس، خوزستان، اردبیل و تهران) انجام شد. آزمایش غربال‌گری به‌صورت زیست‏سنجی گیاه کامل با چهار تکرار در سال 1397 در گلخانه‌های مؤسسه تحقیقات گیاه‏پزشکی کشور انجام شد. گیاهان درمرحلهدوتاسهبرگی‏ در معرض دُز توصیه‏شده علف‌کش‌ها قرار گرفتند. چهار هفته بعد از سم‏پاشی، درصدوزن‏تر و  خشک وزنده‌مانیاندازه‏گیریشد. نتایج نشان داد که از بین 38 توده، به‌ترتیب 13 (34 درصد)، هشت (21 درصد)، دو (پنج درصد) و یک (حدود دو و نیم درصد) توده‌ در گروه بسیار مقاوم تا مشکوک به مقاومت به علف‌کش‌های مزوسولفورون+یدوسولفورون+مفن‏پایردی‏اتیل (آتلانتیس)، کلودینافوپ–پروپارژیل (تاپیک)، پینوکسادن (آکسیال) و مزوسولفورون+یدوسولفورون+دیفلوفنیکان+مفن‏پایردی‏اتیل (اُتللو) قرار گرفتند. در ‏مجموع، مزوسولفورون+یدوسولفورون+دیفلوفنیکان+مفن‏پایردی‏اتیل و پینوکسادن نسبت به دو علف‌کش دیگر، کارایی بالاتری روی توده‌ها نشان دادند. مقاومت عرضی به دو علف‏کش کلودینافوپ–پروپارژیل و پینوکسادن (بازدارنده ACCase) در دو توده (GM1 از استان گلستان، PA1 از استان اردبیل) مشاهده شد. مقاومت به دو علف‏کش مزوسولفورون+یدوسولفورون+مفن‏پایردی‏اتیل و مزوسولفورون+یدوسولفورون+دیفلوفنیکان+مفن‏پایردی‏اتیل در یک توده (AL1) از استان گلستان مشاهده شد. مقاومت توده‌های استان خوزستان به علف‌کش‌های بازدارنده‌های ACCase و مقاومت عرضی در بین توده‌های استآن‌های گلستان و اردبیل، نشان دهنده گسترش سریع خطر پدیده مقاومت در کشور، به‌ویژه در این استآن‌ها است.  بر این اساس، توجه بیشتر به امر پیشگیری، در به‌تأخیر انداختن و مدیریت توده‌های علف‌های خونی‌واش‌ مقاوم به‌ علف‌کش‌ها ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Monitoring the resistance status of canarygrass (Phalaris minor ) accessions to some commonly used herbicides in wheat fields of five provinces in Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hosein Zamani 1
  • Eshagh Keshtkar 2
  • Eskandar Zand 3
  • Hamidreza Sasanfar 4
1 Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
2 Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
3 Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
4 Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

The spread of weed resistance to herbicides is expanding in Iran; therefore, monitoring of resistance to the most commonly used herbicides and evaluation of cross-resistance to the herbicides were carried out on 38 canarygrass accessions collected from wheat fields in five provinces (Golestan, Fars, Khuzestan, Ardabil and Tehran provinces) of Iran. The whole plant screening test was conducted with four replications in the greenhouse of Iranian Research Institute of Plant Protection in 2019. Plants at the two- to -three leaves stage were exposed to the recommended field dose of herbicides. Four weeks after spraying, the percentage of fresh and dry weights and plants survival were measured. Of the 38 accessions, 13 (34%), eight (21%), two (5%) and one (about 2.5%) accessions were classified to being high resistant and suspected resistant to mesosulfuron+iodosulfuron+mefenpyr-diethyl (Atlantis), clodinafop-propargyl (Topik), pinoxaden (Axial), and mesosulfuron+iodosulfuron+difloficane+mefenpyr- diethyl (Othello), respectively. Overall, mesosulfuron+iodosulfuron+diflufenican+mefenpyr- diethyl and pinoxaden showed higher efficiency on the accessions than the other two herbicides. Cross-resistance to clodinafop-propargyl and pinoxaden herbicides was observed in two accessions (GM1 from Golestan, PA1 from Ardabil). One accession (AL1) from Golestan province showed resistance to mesosulfuron+iodosulfuron+mefenpyr-diethyl and        mesosulfuron+iodosulfuron+diflufenican+mefenpyr- diethyl. Resistance to ACCase inhibitors in the accessions collected from Khuzestan province and the cross-resistance in the accessions collected from Golestan and Ardabil provinces showed the rapid development of herbicide resistance problem in Iran, especially in the mentioned provinces. Therefore, it is necessary to pay more attention to the prevention, delay and management of canarygrass herbicide-resistant accessions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ACCase inhibitors
  • ALS inhibitors
  • littleseed
  • herbicide resistance
Adkins, S., Wills, D., Boersma, M., Walker, S., Robinson, G., McLeod, R. and Einam, J. 1997. Weeds resistant to chlorsulfuron and atrazine from the north‐east grain region of Australia. Weed Res. 37: 343-349.
Baldini, R.M. 1993. The genus Phalaris L.(Gramineae) in Italy. Webbia. 47: 1-53.
Beckie, H.J., Heap, I.M., Smeda, R.J. and  Hall, L.M. 2000. Screening for herbicide resistance in weeds. Weed technol. 14: 428-445.
Chhokar, R.S. and Sharma, R.K. 2008. Multiple herbicide resistance in littleseed canarygrass (Phalaris minor): a threat to wheat production in India. Weed Biol. Manag. 8(2): 112-123.
Elahifard, E., RashedMohassel, M.H., Nassiri Mahallati, M. and Zand, E. 2008. The investigation of the resistance against diclofop–methyl herbicide in littleseed canarygrass (Phalaris minor). Pajouhesh-Va-Sazandegi. 21: 9-18.
Gherekhloo, J., Rashed Mohassel, M.H., Nasiri Mahalati, M., Zand, E., Ghanbari, A. and De Prado, R. 2008a. Greenhouse assay to investigate resistance of littleseed canary grass (Phalaris minor) to aryloxyphenoxy propionate herbicides. Iranian J. Field Crop Res. 6: 353-361.
Gherekhloo, J., Rashed Mohassel, M.H., Nassiri-Mahallati, M., Zand, E., Ghanbari, A., Osuna, M.D. and De Prado, R. 2008b. Seed bioassay and ACCase Enzyme assay to study the resistance of Phalaris minor to aryloxyphenoxy-propionate (APP) inhibitors. Environ. Sci. 6: 43-52.
Gherekhloo, J., Osuna, M. and De Prado, R. 2012a. Biochemical and molecular basis of resistance to ACCase‐inhibiting herbicides in Iranian Phalaris minor populations. Weed res. 52: 367-372.
Gherekhloo, J. and Derakhshan, D. 2012b. Investigating cross-resistance of resistant-Phalaris minor to ACCase herbicides.  Weed Res.  4: 15-25.
Heap, I. 2020. The international survey of herbicide resistant weeds. Online. Internet. 2020; 5:20. Available: www.weedscience.org.
Kaur, N., Kaur, T., Kaur, S. and Bhullar, M. 2016. Development of cross resistance in isoproturon resistant Phalaris minor Retz. in Punjab. Agri. Res. J. 53: 69-72.
Keshavarzi, M., Khaksar, M. and Seifali, M. 2007. Systematic study of annual weed Phalaris minor Retz (Poaceae) in Iran. Pak. J. Biol. Sci. 10: 1336-1342.
Moss, S.R., Perryman, S.A. and Tatnell, L.V. 2007. Managing herbicide-resistant blackgrass (Alopecurus myosuroides): theory and practice. Weed Technol. 21: 300-309.
Smit, J.J. and Cairns, A.L.P. 2000. Resistance of little seeded canary grass (Phalaris minor Retz.) to ACC-ase inhibitors. S. Afr. J. Plant Soil. 17: 124-127.
Tatatri, S., Gherekhloo, J., Siyahmarguee, A. and Kazemi, H. 2016. Mapping the distribution of Canarygrass (Phalaris minor) resistant biotypes to clodinafop-propargyl in wheat fields of Gonbad-e kavus. 6th Iran Weed Sci. Conf. 131-134.
Zand, E., Moosavi, M.R., Deihimfard, R., Maknali, A., Bagherani, N., Freidounpoor, M. and Tabatabaei Nimavard, R. 2004. A survey for determining weeds resistance to herbicids in some pirvinces of iran. Environ. Sci. 5: 43-52.
Zand, E., Bena Kashani, F., Eebrahimi, M., Minbashi, M., Dastaran, F., Poorbage, M., Jamali, M., Maknali, A., Younesabadi, M., Deihimfard, R. and Fourozesh, S. 2009. Study on the resistance of problematic grass weed species to clodinafop propargyl in wheat in Iran. Environ. Sci. 6: 145-160.
Zand, E., Baghestani, M.A., Pourbeig, M., Sufizadeh, S., Banakashani, F., Dastaran, F., Khayyami, M.M., Labbafi, H. and Hosseinabadi, M.R. 2010. Study on the efficacy of some current herbicides for control of resistant and susceptible canarygrass (Phalaris spp.) biotypes to Acetyl CoA Carboxylase (ACCase) inhibitors. Iran.J. Field Crop Res. 8: 594-605.
Zand, E., Baghestani, M.A., Soufizadeh, S., Eskandari, A., PourAzar, R., Veysi, M., Mousavi, K. and Barjasteh, A. 2007. Evaluation of some newly registered herbicides for weed control in wheat (Triticum aestivum L.) in Iran. Crop Prot. 26: 1349-1358.
Zand, E., Nezamabadi, N., Baghestani, M., Shimi, P. and Mosavi, S. 2020. A guide to chemical control of weeds in Iran. Mashhad: University Jihad Publications.  216 Pp.