گزینش علف‌کش پس‌رویشی ایمن برای گشنیز(Coriandrum sativum L.) و افزایش ایمنی علف‌کش منتخب (بتانال‌پروگرس‌اُ.اِف.) با پیش‌تیمار بذر با اسید-آسکوربیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

10.22034/ijws.2024.134626

چکیده

با هدف گزینش علف­کش پس­رویشی ایمن برای گشنیز، یک آزمایش گلدانی در محوطه (بیرون گلخانه) دانشگاه بوعلی سینا در سال 1402 انجام شد که در آن شش دُز (صفر، 16/1، 8/1، 4/1، 2/1 و یک برابر دُز برچسب­شده علف­کش) از 26 علف­کش مختلف روی گشنیز چهار تا پنج برگی­شده پاشیده شد. به دنبال آزمایش قبلی، آزمایشی به صورت دُز-پاسخ روی گشنیز و سلمه­تره اجرا شد تا شاخص انتخابی یکی از علف­کش­های منتخب (فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومازیت) تحت شرایط پیش­تیمار بذر گشنیز با اسیدآسکوربیک (یک میلی­مولار) بررسی شود. در بین علف­کش­ها، کلودینافوپ­پروپارژیل در دُز برچسب­شده منجر به گیاه­سوزی گشنیز نشد. گشنیز به­خوبی به دُز برچسب­شده فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومازیت تا حدودی متحمل بود. در دو آزمایش بالا، دُز لازم از فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومازیت برای خشکاندن 10 درصدی برابر 1/705 و 5/724 گرم در هکتار برآورد شد که به­ترتیب 11 و 14 درصد با دُز برچسب­شده (822 گرم در هکتار) تفاوت داشت. پیش­تیمار بذر گشنیز با اسیدآسکوربیک منجر به حفاظت آن از آسیب متابولیکی جزئی ناشی از کاربرد فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومازیت شد؛ به­طوری­که منجر به افزایش شاخص انتخابی از 49/1 به 74/1 شد.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Screening of Safe Postemergence Herbicides for Coriander (Coriandrum sativum L.) and Safety Enhancement of a Selected Herbicide (Betanal Progress OF) using Seed Priming with Ascorbic Acid

نویسندگان [English]

  • Akbar Aliverdi 1
  • Samira Karami 2
1 Bu-Ali Sina University
2 Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

To screen a safe post-emergence herbicide for coriander, a pot experiment was conducted outside the greenhouse at Bu-Ali Sina University in 2023. Six doses (0, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2, and 1 time the labeled dose) of 26 herbicides were sprayed on coriander at the 4-5 leaf stage. Following the previous experiment, a dose-response experiment was conducted on coriander and lambsquarters to investigate the selectivity index of one of the screened herbicides (phenmedipham+ desmedipham+ ethofumesate) when coriander seeds were primed with ascorbic acid (1 mM). Among the herbicides, clodinafop propargyl at the labeled dose (64 g a.i. ha-1) did not injure coriander. Coriander was relatively well-tolerant to the labeled dose of phenmedipham+ desmedipham+ ethofumesate. In the two experiments above, the doses of phenmedipham+ desmedipham+ ethofumesate required for 10% desiccation were 705.1 and 724.5 g a.i. ha-1, differing by 11% and 14% from the labeled dose (822 g a.i. ha-1). Seed priming of coriander with ascorbic acid protected it from minor metabolic damage caused by phenmedipham+ desmedipham+ ethofumesate, increasing the selectivity index from 1.49 to 1.74.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hormone
  • medicinal plant
  • safener
دوره 20، شماره 2
دو فصلنامه دانش علفهای هرز در هماهنگی با سال میلادی منتشر می شود -شماره دو از 1 دی 1403 لغایت 3۱ خرداد 1404
دی 1403
صفحه 71-84
  • تاریخ دریافت: 27 مهر 1404
  • تاریخ پذیرش: 27 مهر 1404
  • تاریخ اولین انتشار: 27 مهر 1404