مدلسازی بر همکنش دز علف کش ایمازتاپیر و تراکم توق بر عملکرد سویا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد کرج

2 دانشگاه تهران

3 موسسه تحقیقات گیاهپزشکی

چکیده

آزمایش مزرعه‌ای به منظور بررسی بر همکنش دزهای علف‌کش ایمازاتاپیر و تراکم علف‌هرز توق بر عملکرد سویا در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال زراعی 1388 به صورت بلوک های کامل تصادفی در قالب فاکتوریل و با چهار تکرار اجرا شد.  تراکم توق در چهار سطح (0، 4، 8 و 12 بوته بر متر مربع) و دزهای علف کش ایمازتاپیر در پنج سطح (. ، 25، 50، 75 و 100 گرم ماده موثره بر هکتار) عامل های مورد مطالعه بودند. ازتلفیق مدل دز-پاسخ استاندارد برای بیان پاسخ ضریب رقابتی علف هرز به علف کش با مدل هذلولی مستطیلی که عملکرد محصول را در رقابت با تراکم های مختلف علف هرز پیش بینی می کند، مدلی ترکیبی به دست آمد  که می تواند بر همکنش دز علف کش و رقابت علف هرز را بر عملکرد گیاه زراعی سویا توصیف نماید. بر اساس پیش بینی مدل در شرایط عدم کاربرد علف کش، تراکم های 4، 8 و 12 بوته بر متر مربع توق، بترتیب باعث کاهش 58، 73 و 80 درصدی در عملکرد دانه شدند. در تراکم های پائین توق یعنی 4 بوته در متر مربع و عدم حضور علف هرز، کاربرد نصف دز کامل علف‌کش یعنی 50 گرم ماده موثره در هکتار، از کاهش عملکرد تا حد 90 درصد پیشگیری نمود اما با افزایش تراکم توق به 8 و 12 بوته بر متر مربع، پیشگیری از کاهش عملکرد به ترتیب به 80 و 70 درصد رسید. با افزایش دز علف‌کش، تفاوتی میان دزهای 75 گرم ماده موثره بر هکتار و دز کامل توصیه شده وجود نداشت. 80 درصد دز توصیه شده (80 گرم ماده موثره در هکتار) این علف‌کش قادر بود در تراکم های بسیار بالای توق تا حدود 90 درصد از کاهش عملکرد جلوگیری کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling Herbicide Dose Effect and Common Cocklebur (Xanthium strumarium) Interference in Soybean (Glycin max)

نویسندگان [English]

  • Hamed Mortezapour 1
  • Mostafa Oveisi 2
  • saeed Vazan 1
  • eskandar zand 3
چکیده [English]

Field experiment was conducted to study the interaction between imazethapeyr dose and Xanthium strumarium density on soybean yield. Four densities of weed (0, 4, 8 and 12 plant.m-2) × 5 doses of herbicide (0, 25, 50, 75 and 100 g a. i. ha-1) was assigned in a factorial arrange of treatments with four replications. A combined model incorporated standard dose response curve and rectangular hyperbola competition model gave a good description for soybean yield. When no herbicide was applied, soybean yield was decreased by 58, 73 and 80% at densities of 4, 8 and 12 plant.m-2. Where the densities of common cocklebur was low (0 ,4 plant. m-2)  applying herbicide at half of the  recommended dose could save the yield by 90% however; with increasing weed densities to 8 and 12 plant.m-2, 20 and 30% yield loss was caused in soybean yield. No difference was found between herbicide application at 75 and 100 rate of the recommended dose.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dose response- combined mode- reduced doses- soybean yield