واکنش ساختار کانوپی ارقام سویا (Glycine max (L.) Merr.) به رقابت با علف‌های هرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استاد دانشگاه

چکیده

الگوی توزیع سطح برگ و ماده خشک کانوپی گیاه، نقش مهمی در رقابت گیاه ‌زراعی و علف‌هرز جهت دسترسی به نور ایفا می‌کند. بدین منظور، آزمایش مزرعه‌ای با هدف بررسی تغییرات توزیع عمودی سطح برگ و ماده خشک ارقام مختلف سویا و علف‌های هرز انجام شد. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1389 در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. حضور (آلودگی طبیعی مزرعه) و عدم حضور علف‌های هرز به عنوان عامل اصلی و چهار رقم (سحر، هیل، ساری، تلار) و دو لاین امیدبخش سویا (032، 033) به عنوان عامل فرعی در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نمونه‌برداری برای توزیع عمودی سطح برگ و ماده خشک در لایه‌های مختلف کانوپی سویا و علف‌های هرز در زمان بسته شدن کانوپی سویا، انجام شد. نتایج نشان داد که رقابت با علف‌های هرز موجب شد که ارقام مختلف سویا لایه‌های حداکثر سطح برگ و ماده خشک خود را به لایه‌های بالاتر کانوپی متتقل نمایند. توزیع سطح برگ و ماده خشک در کانوپی علف‌های هرز بسته به نوع و فرم رشدی آنها متفاوت بود. گاوپنبه Abutilon  theophrasti Medic.)) ارتفاع شاخه‌دهی خود را افزایش داد و برگ‌های خود را روی کانوپی سویا مستقر نمود. رقم هیل بیشترین عملکرد را در بین ارقام در شرایط حضور علف‌هرز تولید نمود و بیشترین توانایی سرکوب‌کنندگی رشد علف‌های هرز را نسبت به سایر ارقام داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of Canopy Structure of Soybean (Glycine max (L.) Merr.) Cultivars to Weed Competition

نویسندگان [English]

  • mohammad rezvani
  • faezeh zaefarian
  • mojtaba jovieni
چکیده [English]

Pattern of leaf area and plant dry matter distribution, can play key role in weed-crop competition for achieving the light. A field study was undertaken to aim of investigation of leaf area and dry matter profile of soybean cultivars and weeds. The experimental design was a randomized complete block using a split-plot arrangement with three replications. Main plots were weed infested (natural infestation) and weed free, and subplots were four soybean cultivars (Sahar, Hil, Sari, Telar) and two lines (033, 032). At soybean canopy closure stage, sampling of leaf area and dry matter profile of cultivars and weeds was carried out. Interference with weeds caused different cultivars of soybean shift the maximum layer of leaf area and dry matter to the upper layer of canopy. Distribution of leaf area and dry matter in weeds canopy was related to its species and the growth form. Abutilon theophrasti increased its height and height of branching, and spread its leaves on the soybean canopy. The hill cultivar in weedy plots produced maximum grain yield and had more weed suppressive ability than other ones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soybean canopy structure
  • Leaf area
  • dry matter accumulation
  • Abutilon theophrasti
  • yield
 
Brainard, D. C., Bellinder, R. R. and Ditommaso, A. 2005. Effects of canopy shade on the morphology, phenology, and seed characteristics of Powell amaranth (Amaranthus powellii). Weed Sci. 53: 175–186.
Bussan, A. J., Burnside, O. C., Orf, J. H., Ristau E. A. and Puetmann K. J. 1997. Field evaluation of soybean (Glycine max) genotypes for weed competitiveness. Weed Sci. 45: 31-37.
Caton, B. P., Mortimer, A. M., Foin, T. C., Hill, J. E., Gibson, K. D. and Fischerà, A. J.  2001. Weed shoot morphology effects on competitiveness for light in direct-seeded rice. Weed Res. 41: 155–163.
Cavero, J., Zaragoza, C., Bastiaans, L., Suso, M. L. and Pardo, A. 2000. The relevance of morphological plasticity in the simulation of competition between maize and Datura stramonium. Weed Res. 40: 146-180.
Lemerle, D., Verbeek, B. and Orchard, B. 2001a. Ranking the ability of wheat varieties to compete with Lolium rigidum. Weed Res. 41: 197–209.
Lemerle, D., Gill, G. S., Murphy, C. E. Walker, S. R., Cousens, R. D., Mokhtari, S., Peltzer, S. J., Coleman, R. and Lucknet, D. J. 2001b. Genetic improvement and agronomy for enhanced wheat competitiveness with weeds. Aust. J. Agric Res. 52: 527-548.
Massinga, R. A., Currie, R. S., Horak, M. J. and Boyer, J. 2001. Interference of palmer amaranth in corn. Weed Sci. 49: 202-208.
Moechnig, M. J., Boerboom, C. M., Stoltenberg, D. E. and Binning, L. K. 2003. Growth interactions in communities of common lambsquarters (Chenopodium album), giant foxtail (Setaria faberi) and corn. Weed Sci. 51: 363–370.
Mosier, D. G. and Oliver, L. R. 1995. Common Cocklebur (Xanthium strumarium) and Entireleaf morningglory (Ipomoea hederacea var. integriuscula) interference on soybeans (Glycine max). Weed Sci. 43: 239-246.
Paolini, R., Faustini, F., Saccardo, F. and Crino, P. 2006. Competitive interactions between chick-pea genotypes and weeds. Weed Res. 46: 335–344.
Rajcan, I., AghaAlikhani, M., Swanton, C. J. and Tollenaar, M. 2002. Development of redroot pigweed is influenced by light spectral quality and quantity. Crop Sci. 42: 1930-1936.
Rajcan, I. and Swanton, C. I. 2001. Understanding maize-weed competition: resource competition, light quality and whole plant. Field crop Res. 71: 139-150.
Regnier, E. E. and Stoller, E. W. 1989. The effect of soybean (Glycine Max) and interferencr on the canopy architecture of common cocklebur (Xanthium strumarium) jimsonweed (Datura sramonium), and velvetleaf (Abutilon theophrasti). Weed Sci. 37: 187-195.
Schittenhelm, S., Sourell, H. and Lopmeier, F. J. 2006. Drought resistance of potato cultivars with contrastingcanopy architecture. Europ. J. Agron. 24: 193–202.
Stoller, E. W. and Wooley, J. T.  1985. Competition for light by broadleaf weeds in soybeans (Glycine max). Weed Sci. 33: 199-202.
Swanton, C. J., Booth, B. D. and Murphy, S. D. 2003. Weed ecology in natural and agricultural systems. CAB International Publishing.
Tackenberg, O. 2007. A new method for non-destructive measurement of biomass, growth rates, vertical biomass distribution and dry matter content based on digital image analysis. Annal.  Bot. 99: 777–783.
Valentinuz, O. R. and Tolennar, M. 2006. Effect of genotype, nitrogen, plant density, and row spacing on the area-per-leaf profile in maize. Agron. J. 98: 94–99.
Weiner, J. 2004. Allocation, plasticity and allometry in plants. Perspectives in Plant Eco. Evolution and Systematics. 6: 207–215.
Zaefarian, F. 2009. Ecophysiological response of corn and soybean intercropping to simultaneous competition of red root pig weed and jimson weed. Ph.D dissertation. Tarbiat Modarres University, Iran. (In Persian with English summary).
Zhao, D. L., Atlin, G. N., Bastians, L. and Spiertz, J. H.  2006. Cultivar weed-competitiveness in aerobic rices: heritability, correlated traits and the potential for indirect selection in weed-free environments. Crop Sci. 46: 372-380.