بررسی کارایی روش‌های غیرشیمیایی در مدیریت علف‌های‌هرز سورگوم علوفه‌ای (Sorghum bicolor)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات گیاهپزشکی

2 دانشجوی دانشگاه مشهد

3 مرکز تحقیقات شاهرود

چکیده

به منظور بررسی کارایی روش‏های زراعی و مکانیکی در مدیریت علف‌های‌هرز سورگوم علوفه‌ای، آزمایشی در سال زراعی 1389 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با آرایش تیماری اسپلیت فاکتوریل با سه تکرار در شهرستان ورامین اجرا شد. وجین علف‌های‌هرز با استفاده از کولتیواتور پنجه‌غازی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح: یک بار خاک‏ورزی (در مرحله سه برگی سورگوم)، دو بار خاک‏ورزی (در مرحله سه و پنج برگی سورگوم)، شاهد با وجین تمام فصل و شاهد بدون وجین و عامل فرعی، ترکیب فاکتوریل تراکم بوته (در دو سطح: 190000 و 266000 بوته در هکتار) و آرایش کاشت (در دو سطح: یک و دو ردیف کاشت روی هر پشته) بود. تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز 30 روز پس از خاک‏ورزی دوم و قبل و بعد از چین دوم تعیین شد. اثر تیمارهای آزمایش بر عملکرد علوفه سورگوم  نیز در هر چین ارزیابی شد. نتایج نشان داد که هر چند خاک‏ورزی تراکم علف‌های‌هرز را 50 درصد کاهش داد، اما با توجه به تراکم بالای علف‌های‌هرز، علف‌های‌هرز باقی مانده با استفاده از فضای ایجاد شده و افزایش زیست‏توده خود، کاهش تراکم را جبران کردند. علاوه‌براین، افزایش تراکم و تغییر آرایش کاشت از طریق تاثیر بر عملکرد علوفه در چین اول، بر عملکرد نهایی علوفه اثر مثبت داشت. در مجموع، تلفیق عملیات خاک‏ورزی، تراکم و آرایش کاشت اثر قابل توجهی بر کاهش علف‌های‌هرز و افزایش عملکرد علوفه سورگوم نداشت، اما تاثیر برخی از تیمارها از جمله یک بار خاک‏ورزی در کشت دو ردیفه و همچنین تراکم 190000 بوته در متر مربع در کشت دو ردیفه بر عملکرد سورگوم، بیشتر از سایر تیمارها بود. بنابراین، از این تیمارها می‏توان در مدیریت تلفیقی علف‏های‏هرز سورگوم استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Efficiency of Non-chemical Methods to Management of Weeds in Forage Sorghum (Sorghum bicolor)

نویسندگان [English]

  • Eskandar zand 1
  • Fariba Maeighani 1
  • Mohammad Sarhadi 2
  • Ali Reza Barjasteh 3
چکیده [English]

In order to investigate the efficiency of non-chemical methods management of weeds in forage Sorghum, an experiment was conducted in Varamin Research farm during 2010. The experiment was carried out in split factorial design with three replications. Treatments included cultivation at 3 leaf stage of sorghum, cultivation at 3 and 5 leaf stages of sorghum, weed free and weed infested as main plots and two levels of sorghum densities (190000 and 266000 plant/ha) and two levels of sorghum planting patterns (one and two row plant pattern) as factorial treatments in subplots. Weed density and biomass were measured 30 days after second cultivation and before second forage harvesting. Forage biomass was also measured at each harvesting. According to the results, weed density was decreased by cultivation (about 50%) but as the density of weed was very high, the effect of cultivation on weed biomass was not significant. Increasing density of sorghum+ two row planting pattern had positive effect on the final yield of sorghum. In general, integrating cultivation, density and planting pattern did not have significant effect on the final yield of sorghum and weed population, but the effects of cultivation at 3 leaf stage of sorghum + two row planting pattern and 19000 plant/ha+ two row planting pattern) on final yield were more favorable  than other treaatment. It seemed that these treatments can be recommended in integrated weed management of sorghum.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cultivation
  • cultural management
  • Density
  • mechanical management
  • Planting pattern
Beheshti, S. A. and  Mousavi, S. R. 2009. Pigweed (Amaranthus retroflexus L.) Competition Effects on Grain and Biomass Yield of Sorghum (Sorghum bicolor L. Moench). Seed and Plant Improv.  J. 25: 33-49.
Buehring, N.W., Nice, G. R.W. and Shaw, D. R. 2002. Sicklepod (Senna obtusifolia) control and soybean (Glycine max) response to soybean row spacing and population in three weed management systems. Weed Technol. 16: 131-141.
Bullock, D. G., Nielsen, R. L. and Nyguist, W. E. 1988. Agrowth analysis comparison ofcorn growth inconventional and equidistant plant spacing. Crop Sci. 28: 254-258.
Dogget, H. 1988. Sorghum. Longman. Scientific Technical. England. 512 pp.
FAO. 2009. FAOSTAT. Crop production data. FAOST@fao.org.
Francois, L. E., Donovan, T. J. and Maas, E.V. 1984. Salinity effects on seed yield, growth and germination of grain sorghum. Agron J. 76: 741–744.
Javadi, H., Rashed Mohassel, M. H., Zamani., Gh. R., Azari NasrAbadi, A. S., Mosavi, Gh. R. 2006. The effect of plant density on plant growth indices of four sorghum variety. Iranian J. Field Crops Res 4: 253-265.( In Persian with English summary).
Saberali, S. F., Baghestani, M. A. and Zand, E. 2008. Influence of corn density and planting pattern on growth of common lambsquarters (Chenopodium album). Weed Bio and Manag. 8: 54-63.
Teasdale, J. R. 1995. Influence of narrow row/high population corn (Zea mays) on weed control and light transmittance. Weed Technol. 9: 113-118.
Tollenaar, M., Dibo, A. A., Aguilera, A., Weise, S.F. and Swanton, C. J. 1994. Effect of crop density on weed interference in maize. Agron. J. 86: 591-595.
Yadavi, A., Ghalavand, A., Aghaalikhani, M. and Zand, E. 2006. Effect of plant density and planting arrangement on grain yield and growth indices of corn under redroot pigweed (Amaranthuse retroflexus L.) competition. Agri. Res. 3: 31-46.
Zand, E., Rahimian, H., Koochaki, A., Khalghani, J., Mousavi, S. K. and Ramezani, K. 2004. Weed Ecology, implications for Management (Translated in Persian). Mashad University Jihad Press, 555 pp.